माळ स्त्रीसामर्थ्याची - माळ चौथी

[04/10, 10:32 a.m.] मृणाल...मृण्मयी!!: *नमस्कार!!*

रंगांच्या *विविध छटा* एका रंगात मिसळतात. उष्म,तरल भावंतरंग उमटवणारे हे रंग नवनवीन विविधांगी अर्थछटा लेवून येतात आणि *एकाच गर्भित* अर्थात मिसळतात. स्वप्नांच्या सुरात हे रंग अशा विविध छटा उधळतात आणि गहन भावरूपात प्रकटतात.

*"रंगांच्या रानात हरवले हे स्वप्नांचे पक्षी"*
*"रंग बावऱ्या स्वप्नांना सांगा रे सांगा"*

*🌹आजचा रंग: लाल*

हा रंग भडक आणि क्रोधाचे प्रतिक मानला गेला तरी इच्छाशक्तीच्या सामर्थ्याचा,वास्तुनिष्ठतेचा,कार्यरत असण्याचा,चपळपणाचा,उद्योगशीलतेचा,गतिमानतेचा म्हणून वैशिष्ट्यपूर्ण आहे. शौर्याचे,संघर्षाचे प्रतिक असलेल्या लाल रंगात एक प्रकारची ऊब आहे. सदैव कार्यरत असण्याची लक्षण असलेला हा रंग दुर्गा मातेशी संलग्न आहे.

🌹 *या रंगाचे वैशिष्ट्य घेऊन येणारी आजची चौथी माळ गुंफुया!!*

⚡ *चौथी माळ स्त्री-सामर्थ्याची*⚡

⚡ *डॉ.मंजुषा कुलकर्णी*⚡

🌹 *परिचय:*🌹

ईमेल : dr.manjushak@gmail.com

कार्यालयाचा पत्ता : भाषा संचालनालय,
5 वा मजला, प्रशासकीय इमारत,
शासकीय वसाहत, वांद्रे(पूर्व),
मुंबई 400051.

ईमेल :bhashasanchalak@yahoo.in

◾ एस.एस.सी. विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण(गुणवत्ता यादीत)  औरंगाबाद मंडळ.

◾एच.एस.सी. विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण (गुणवत्ता यादीत दुसरी)

◾बी.ए. (संस्कृत)विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण(सुवर्णपदक प्राप्त)  पुणे विद्यापीठ.
संस्कृत विशारद, टिळक महाराष्ट्र विद्यापीठ. विद्यापीठात सर्वप्रथम).

◾बी.एड. विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण, श्रीमती ना.दा.ठाकरसी विद्यापीठ, मुंबई.

◾एम.एड. विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण,  श्रीम.ना.दा.ठाकरसी विद्यापीठ,
मुंबई (विद्यापीठात तिसरी).

◾एम.ए. (संस्कृत) विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण, पुणे विद्यापीठ.

◾नेट (NET) विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण, यु.जी.सी.

◾सेट (SET)विशेष गुणवत्तेत उत्तीर्ण,  यु.जी.सी.

◾स्मृती साहित्यातील निवडक स्मृतींचे तौलनिक अध्ययन या विषयावर पी.एचडी.

🌹 *अनुभव* 🌹

◾2 मे, 2015 पासून भाषा संचालक, महाराष्ट्र राज्य या पदावर भाषा संचालनालय येथेकार्यरत. यापूर्वी 2001 पासून अध्यापन क्षेत्रात सहयोगी प्राध्यापक, सहायक प्राध्यापक अशा
पदांवरुन (यु .जी. व पी.जी.) अध्यापन.

🌹 *प्रकाशित पुस्तके:*🌹

1.विवाह संस्कार
2. श्यामस्या माता संस्कृत भारती प्रकाशन,(शामची आई या सानेगुरुजींच्या गाजलेल्या पुस्तकाचा संस्कृत मध्ये अनुवाद)
3. स्मृतिवचनानि
4. स्मृतिप्रतिपादितन्याय
5. प्राचीन भारतीय समाज
6. चतुरंग
7. स्मृतिधारा भाग-1व 2
9. जीवन चिंतन
10. भावमंजूषा
11. शोधामृत
12.विज्ञानातील संस्कृत.
13.विचारकणिका
14विवेकानंदस्य विचार सौंदर्यम्
15. विवेक़रत्नांनि
16. वेदकालीन स्रीरत्नांनी

🌹 *भाषा संचालकपदाची कार्ये*🌹..

:  भाषा संचालनालय, मुख्यालय,मुंबई व त्याअंतर्गत असलेल्या विभागीय कार्यालयांचे नियंत्रणात्मक व प्रशासकीय काम पहाणे.

 महाराष्ट्र राज्याचे पुढील 25 वर्षांचे भाषाविषयक धोरण ठरवण्यासाठी शासनाने
डॉ.सदानंद मोरे यांच्या अध्यक्षतेखाली स्थापन केलेल्या भाषा सल्लागार समिती चे
सदस्य-सचिव म्हणून काम पाहणे तसेच या समिती अंतर्गत स्थापन केलेल्या शासन
व्यवहार कोश (सुधारित) उपसमिती, कृषिशास्त्र (सुधारित) उपसमिती, शिक्षणशास्त्र
(सुधारीत) उपसमिती, अर्थशास्त्र (सुधारित) उपसमीती, तत्वज्ञान व तर्क शास्त्र
(सुधारित) उपसमिती यांवर संस्कृत तज्ज्ञ व सदस्य-सचिव म्हणून काम पाहणे.
 शासन व्यवहारात 100 टक्के मराठीचा वापर होतो की नाही याची शासनाच्या अंतर्गतयेणारे कारभार, कार्यालये, मंडळ, महामंडळ इ. ची भाषा संचालनालयाची कोकणभवन, पुणे, औरंगाबाद व नागपूर येथील विभागीय कार्यालयांद्वारे तपासणी करणे वभाषेविषयक अडचणी सोडवणे, मार्गदर्शन करणे.
 महाराष्ट्र शासनाच्या सेवेत असलेल्या अमराठी भाषिक कर्मचाऱ्यांची एतदर्थ मराठी
मंडळातर्फे घेण्यात येणाऱ्या मराठी व हिंदी भाषेच्या परीक्षांचे परीक्षा नियंत्रक म्हणून
काम पाहणे.
 राज्य शासनाची सभागृहात सादर होणारी विधेयके, अध्यादेश, कायदे, राज्यपालांचे
अभिभाषण तसेच अधिसूचना, केंद्रीय अधिनियम, विविध समित्यांचे अहवाल,
अर्थसंकल्पा अंतर्गत येण्याऱ्या पूरक मागण्या इ.चा होणारा अनुवाद यांत येणाऱ्या
अडचणी सोडवणे.
 केंद्रीय अधिनियम व राज्य अधिनियम सर्व जनतेला मराठी भाषेतून उपलब्ध करून
देणे.
 केंद्रीय अधिनियम व राज्य अधिनियम हिंदीभाषेत उपलब्ध करून दिले.

🌹 *मिळालेलेपुरस्कार*🌹

1. 30 संस्थांकडून विविध  पुरस्कार, सन्मान प्राप्त.
2. राज्यस्तरीय “विद्यारत्न” पुरस्काराने2010 साली सन्मानित
3. “राज्यस्तरीय महिला गौरव पुरस्कार 2011” प्राप्त.
4. रोटरी क्लबचा पुरस्कार.
5. राज्यस्तरीय सखी सम्राज्ञी पुरस्कार 2011.
6. राज्यस्तरीय दै. भास्कर वुमन वॉर्ड ऑर्फ इयर 2012 ची मानकरी.
7. रामचरित मानस पुरस्कार 2016.
8. राज्यस्तरीय प्रेरणा पुरस्कार काव्यसंग्रहासाठी.

🌹 *सामाजिक कार्य:*🌹

 मुलांवरती चांगले संस्कार व्हावेत म्हणून गेली 15 वर्षे तळागळातील विद्यार्थ्यांसाठी
मोफत संस्कार वर्ग चालवणे.
 मुलांसाठी व पालकांसाठी मोफत गीता पठणाचे वर्ग चालवणे.
 गरजू विद्यार्थ्यांना सकारात्मक दृष्टीकोनातुन व्यक्तिमत्त्व विकास करण्याचे मोफत वर्गचालवणे.
विद्यार्थिनी व मोठयांसाठी मोफत संस्कृत संभाषण वर्ग चालवणे.
 नेट-सेट च्या विद्यार्थ्यांना मोफत मार्गदर्शन करणे.
 अनाथाश्रम व वृद्धाश्रम यांसाठी मोफत व्याख्याने देणे.
 2011 साली संस्कृत नाटयमहोत्सवात शेतकऱ्यांची आत्महत्या या ज्वलंत समस्येवर
आधारित *कृषिवलानां व्यथाकथा* हे नाटक  सादर केले. नाट्यलेखनासह
नाट्यसादरीकरणाचा पुरस्कार प्राप्त.
 व्यसन मुक्तीसाठी आजपर्यंत हजारो युवक व विद्यार्थी यांकडून गुरुदक्षिणा स्वरुपात
आयुष्यात कधीही कोणतेही व्यसन करणार नसल्याची शपथ स्वीकारली असून
विद्यार्थी ही शपथ पाळत आहेत.

🌹 *प्रसारमाध्यमांमधूनकार्य*🌹

 रेडिओ कलाकार म्हणून पुणे, औरंगाबाद, नागपूर रेडिओवर संस्कृत मंदाकिनी,
महिला मंडळ, युववाणि, संस्कृत कार्यक्रम अशा आकाशवाणीच्या विविध कार्यक्रमातून लेखन, प्रसारण, सादरीकरण.
 सुरभारती या नागपूर आकाशवाणीवरील कार्यक्रमात लेखन, सादरीकरण.

🌹 *परदेश दौरा :* 🌹

 जून, 2015 मध्ये बँकॉक येथे श्रीमती सु षमा स्वराज, परराष्ट्र मंत्री भारत सरकार
यांच्या उपस्थितीत पार पडलेल्या आंतरराष्ट्रीय संस्कृत परिषदेत "थायी रामायण ववाल्मीकी रामायण यांचा तौलनिक अभ्यास" हा शोधप्रबंध सादर.
 निवेदन, सुत्रसंचालन याच्या अनेक कार्यशाळांचे आयोजन
 आजतागायत  हजारो ठिकाणी संपूर्ण भारतभर व परदेशी व्याख्यानासाठी जाऊन प्राचीनज्ञानपरंपरा, संस्कृती, शास्रज्ञान व आधुनिक तत्वज्ञान यांचा मेळ घातला.
 अनेक संशोधनपर निबंध सादर व प्रकाशित, जागतिक, राष्ट्रीय, राज्यस्तरीय चर्चा सत्रे, सम्मेलनातून शोधनिबंध सादर
 भाषेतील गमतीजमतीच्या आधारे भाषेची अभिरुची वाढवणे, प्रचार व प्रसार करणे निरंतन सुरूआहे.
 अतिशय प्रतिकूल परिस्थितीत शिकून  दहावी, बारावी गुणवत्ता यादीत असून सुध्दा कला शाखा निवडून संस्कृत सारख्या विषयात मानाचे स्थान निर्माण केले.
 सामाजिक बांधीलकी जपून साहित्याने मानवी जीवनमूल्ये वाढविली पाहिजे म्हणून लेखन, व्याख्याने,प्रवचने,नाटयसादरीकरण, एकपात्री प्रयोगातून स्रीव्यक्तिरेखांवर प्रकाश टाकणे,विद्यार्थी, महिला,कर्मचारी,विविध बँका, कार्यालयीन अधिकारी /कर्मचारी वर्गाचे उद्बोधन, राष्ट्राच्या उन्नतीत
प्रत्येकाचा कसा सहभाग वाढवावा  यासाठी सातत्याने प्रयत्नशील.

      *॥ज्ञानभाषा मराठी॥*
*॥माझी शाळा📚माझी भाषा॥*

◾ *सुचिकांतजी:*
सर्वांना नमस्कार,

मी *सुचिकांत*, *|| ज्ञानभाषा मराठी ||* समूहाच्या *#माळ_स्त्रीसामर्थ्याची* या उपक्रमांतर्गत आयोजित मुलाखतीत *डॉ. मंजुषा कुलकर्णी* यांचे स्वागत करतो.

मंजुषा ताई, सर्वप्रथम तुम्ही तुमच्या व्यग्र वेळापत्रकातून मुलाखतीकरता वेळ काढला त्याकरता समूहातर्फे आभार मानतो...

◾ *मृणाल...मृण्मयी:*
मंजुषा ताईंना विशेष प्राविण्यासह शुभेच्छा व
विशेष प्रावीण्यासह अभिनंदन. 💐💐👍👍......सोजर ताई

*मंजुषा कुलकर्णी:*
सुरवातीला सरस्वतीला वंदन करते,
आपणा सर्वांची उशिरा सहभागी होऊ शकल्याबद्दल क्षमा मागते. 🙏🏻🙏🏻🙏🏻

*सुचिकांतजी:*
🙏

*मृणाल...मृण्मयी:*
🙏🙏🙏

*मंजुषा कुलकर्णी:*
शुभेच्छांबद्दल धन्यवाद.

◾ *सुचिकांतजी:*
मंजुषा ताई आजचा दिवस कसा होता ? खूप धावपळ झाली का मुलाखतीसाठी ?

*मंजुषा कुलकर्णी:* हो थोडी,आत्ताच नगरविकास विभागाचे काम पूर्ण करून मंत्रालयात पाठवले.

*सुचिकांतजी:*
👍

*मंजुषा कुलकर्णी:*
आपली माणसे असतील तर धावपळ करावी वाटते बरं का.

◾ *सुचिकांतजी:*
😊तुम्ही नवरात्रीचा उत्सव कसा साजरा करतात? फ्लिपकार्टचा सेल चालू आहे ...यावेळी काही स्पेशल खरेदी?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
नाही,खरेदीपेक्षा काहीतरी लिहिण्या वाचण्याची हौस आराधना म्हणून पूर्ण करते.

*सुचिकांतजी:*
मस्त ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
देवीची ती उपासना मानते.

◾ *सुचिकांतजी:*
🙏 अशी whatsapp वर मुलाखत अगोदर कधी दिली आहे का? की ही पहिलीच वेळ ?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
पहिलीच वेळ,ही कल्पनाच मला खूप भावली

*सुचिकांतजी:*
👍

*मंजुषा कुलकर्णी:*
आपला गट खूप सृजनशील आहे.

◾ *सुचिकांतजी:*
👍मंजुषाताई, तुमचं मूळ गाव कोणतं?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
नवरात्र विशेष गाव आहे.अंदाज घ्या बरं.

*वृषाली ताई:*
ठाणे

*निवेदिता ताई:*
माहूर?

*प्रमिला ताई:*
कोल्हापूर

*मंजुषा कुलकर्णी:*
नाही,तुळजापूर

◾ *सुचिकांतजी:*
त्याबद्दलची एखादी आठवण सांगाल?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
लहानपणी तुळजाभवानीला आम्ही नैवेद्य रोज न्यायचो,५वीत असल्यापासून पुरणपोळीचा सुग्रास स्वयंपाक आम्हा सर्व बहिणींना येतो तो त्यामुळेच,
पण एकदा भजी तळताना डाव्या हातावर तेल उडून आलं त्याचा डाग अन्नपूर्णेचा आशीर्वाद सहजासहजी नाही मिळू शकत असा मला सांगत असतो.

मळवट भरून अष्टमीला सगळ्यांच्या घरी कुमारिका म्हणून दूध प्यावं लागायचं आणि पोट तडीला जायचं.

पिशवी भर फळं घेऊन येताना दमछाक व्हायची कारण सगळ्यांनी श्रद्धेने दिलेली असायची.

*सुचिकांतजी:*
वा मस्त... रम्य ते बालपण .

◾ *सुचिकांतजी:*
ताई तुम्ही एवढ्या मोठ्या भाषा विभागाच्या प्रमुख आहात, शिवाय एक आई आहात, घर आणि नोकरी कशाप्रकारे सांभाळता? काही मल्टीटास्किंगचे फंडे आमच्याशी पण शेयर करा...

*मंजुषा कुलकर्णी:*
आईची कामं मी बरीचशी नियोजित करते,मुलांचा अभ्यास,प्रकल्प ,छंदवर्ग, त्यांची सेवा अथवा त्यांनी घालायचे कपडे,त्याचा डबा, करायची भाजी अशा सगळ्या गोष्टी मनात ठरवून तयारी करते.

मग हळू हळू घरात आले की एक एक उरकून घेते.रविवारी केस कापायला नेणे, चोळून अंघोळ घालणे,वेगळे पदार्थ करणे. आई सदैव जागृत असते.

*मृणाल...मृण्मयी:*
मस्त

◾ *सुचिकांतजी:*
तुम्ही व्यसनमुक्तीसाठी काम करता, शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या या विषयावर देखील तुम्ही तितक्याच संवेदनशील आहात, भाषा सोडून अशा इतर विषयांवर देखील तुमच्या कार्याबद्दल अजून प्रकाश टाका ना.

*मंजुषा कुलकर्णी:* माझ्या विद्यार्थ्यांना मी मन लावून शिकवले की गुरुदक्षिणेत कधीच व्यसन करणार नाही असे वचन मागते.

*सुचिकांतजी:*
वा मस्तच .

*मंजुषा कुलकर्णी:*
अर्थात व्यसनाचे तोटे अनेकदा सांगते आणि पैसे कमी कमवा. पण व्यसनात गमावू नका हेच पटवते.हजारो विद्यार्थ्यांनी अशी गुरुदक्षिणा देऊन मला श्रीमंत केले आहे

*सुचिकांतजी:*
👍

*वृषाली ताई:*
हा आनंद खरा!

*मृणाल...मृण्मयी:*
खरी गुरुदक्षिणा

◾ *सुचिकांतजी:*
शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या या विषयावर देखील तुम्ही तितक्याच संवेदनशील आहात, त्याबद्दल काही सांगाल ?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
शेतकरी माझे अंतःकरणाचे दैवत. इतके हात राबतात,जीवन मातीत रुतून आपल्या आयुष्याचा  अंकुर ते पोसतात, ते खरे पोशिंदे असतात.

*सुचिकांतजी:*
खरं आहे ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
म्हणून त्यांना सर्वोत्कृष्ट सन्मान मिळावा,त्यांना आरक्षण मिळावे असे मला स्पष्टपणे वाटते

◾ *सुचिकांतजी:*
ताई, आपण आता एक एक सदस्यांचे प्रश्न घेऊया ..

◾ *अद्वैत गोखले*
मंजूषा ताईंसाठी माझा एक प्रश्न आहे.
विज्ञानासारख्या विषयात दृक्-श्राव्य- प्रतिकृति या तिन्ही माध्यमांतून शिकवणे शक्य असते. मात्र त्याचप्रमाणे भाषेसारख्या विषयात वाचन-लेख़न याव्यतिरिक्त वरील प्रकार वापरून शिकवणे कसे करता येईल. असे प्रयत्न कुठे होतात का?असतील तर कसे?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
छान प्रश्न . नाट्य ,गीत यातूनही भाषा चॅन शिकवता येते.भाषेसाठी नवं तंत्रज्ञान वापरून अगदी उच्चार ,आघात,यती ,संपन्नता ,काव्य,नाटक,कथा यांचे सुंदर सादरीकरण करता येते.

आपल्यासारख्या सुजाण शिक्षकांनी असे शैक्षणिक साहित्य साऱ्या महाराष्ट्रला उपलब्ध करून दिले तर मीही नक्कीच मदत करेन.परदेशात अशी साधनं वापरतात.आपण सुद्धा करू शकतो.

*सुचिकांतजी:*
आमचे प्रयत्न चालू आहेत .. काही दिवसात काही अभिनव उपक्रम घेऊन येत आहोत ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
पूर्वी उच्चारणशास्त्र शिकवणारे ग्रंथ शिक्षा ग्रंथ म्हणून प्रसिद्ध होते.लहान मुलांना तर अशा दृक्श्राव्य साधनांनी खूप आनंद होतो.

*सुचिकांतजी:*
इ लर्निंग मध्ये आपण पाहतच आहोत ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
आपण असा उपक्रम घ्यावा,मी आहे सोबत.

◾ *सुचिकांतजी:*
नक्कीच .. पुढचा प्रश्न घेतो ... मराठी भाषासंचालनालय त्रिभाषा सूत्राचं समर्थन करते,

#मराठी_बोला_चळवळ तर्फे मयूर घोडे आणि आम्ही इतरदेखील त्रिभाषासूत्र वापरले जात नसेल तर, त्याकरता पत्रव्यवहार करतो, फोन करतो, काही ठिकाणी बदल घडतो तर काही ठिकाणी आमच्या मागण्या दुर्लक्षिल्या जातात. अधिक प्रभावीपणे आम्हाला काम करायचे असेल तर भाषा संचालनालय कशा प्रकारे आमची मदत करू शकते?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
वा छानच!आम्ही त्रिभाषा सूत्राची अंमलबजावणी जिल्हाधिकारी कार्यालयाला दिली आहे ,पण ते अजिबात लक्ष देत नाहीत

*सुचिकांतजी:*
हो .. असं बऱ्याच ठिकाणी होत आहे ...

आम्ही अनेकवेळा सरकार मधल्या मंत्र्यांच्या ट्वीटर खात्यावर मराठी वापरा म्हणून सूचना दिलेल्या आहेत, परंतु त्याचा त्यांच्यावर काहीच परिणाम होत नाही. भाषा संचालनालयामार्फत त्यांना एखादे पत्रक पाठवता येईल का? किंवा कुणाला एस्कलेट करता येईल ?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
मी आता आपल्यासारख्यांच्या मदतीने स्वतःच पत्रव्यवहार करून मराठी वापराबाबत प्रयत्न करणार आहे.आपण मला नक्की कळवा.मी स्वतः भाग पाडेन.मंत्रालयाला सुद्धा मी भाग पडू शकते.आपले सरकार मध्ये सुद्धा तक्रार मांडता येईल

◾ *सुचिकांतजी:*
हो ... तुमचा इमेल आयडी आहेत आमच्याकडे आता .. तुम्हाला सीसी मध्ये ठेवू यापुढे ... म्हणजे तुम्हाला माहिती राहील.या सर्व गोष्टी लक्षात ठेवू आम्ही ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
मी त्या आधारे त्यांना पत्रं पाठवून अहवाल देऊ शकेन

*सुचिकांतजी:*
हो .. वृषाली ताई, पुढचा प्रश्न विचारा ..

*वृषाली ताई:*
🙏🏾डाँ मंजुषा ताई
D.Ed  B.Ed.  M.Ed.....चा सध्याचा अभ्यासक्रम आमुलाग्र बदलुन त्यां अभ्यासक्रमात,"भाषा विषयक प्रकल्प"
{ कीज्यांत संशोधन करावे लागेल व समीक्षात्मक अभ्यास करावा लागेल}...
"समाविष्ट करावेत......अशी {काळानुसार} गरज वाटते कां?

2)"विज्ञानात संस्कृत व संस्कृतांत विज्ञान".....दोन्हि...एकाच वेळेस विद्यार्थ्यास कसे समजुन द्यावे?

*मंजुषा कुलकर्णी:* हो नक्कीच केले पाहिजे.भाषा विषयाकडे दुर्लक्ष केल्यानेच एम ,एड करूनही आपण उत्तम शिक्षक होतोच असा नाही,शेवटी विषय कोणताही असो भाषा अत्यंत महत्वाची.
खरं तर भाषेनेच जीवन घडतं आणि दुर्लक्ष केलं तर बिघडतही.

विज्ञानात संस्कृत हे प्रत्येक पारिभाषिक शब्दातून खराखुरा अर्थ उलगडून देऊ शकतो.

*सुचिकांतजी:*
संस्कृत आपली भारतीय ज्ञानभाषा असल्याचा आपणा सर्वांना अभिमान असायला हवा ...

*मंजुषा कुलकर्णी:*
संस्कृतातील विज्ञान तर विज्ञानाच्या पहिल्या तासापासून आपली प्राचीन विज्ञान परंपरा सांगून शिकवता  येत आपल्याला.

नागार्जुन,कणाद,भट्टाचार्य,भास्कराचार्य अशा वैज्ञानिकांना विद्यार्थ्यांना भेटवावं लागेल.मी तर अशीच गोडी वाढवलीय.नवं विज्ञान आणि प्राचीन विज्ञानाचा संशोधनाने मिलाफ घडवेल तो शिक्षक खरा भारत घडवेल.

◾ *सुचिकांतजी:*
पुढचा प्रश्न घेतो ... 10 वी मध्ये गुणवत्ता यादीत येऊनही कला शाखा का निवडली? त्या वेळी हि संस्कृत आवडते होते किंवा त्यातच स्वतःचे भविष्य घडवायचे ठरवले होते का? - मृणाल पाटोळे

*मंजुषा कुलकर्णी:*
हो,१० वीलाच ठरवलं होतं की भाषेची डॉक्टर होऊन तिचे स्वास्थ्य संवर्धित करेन!!अर्थात आई वडिलांनी हि दृष्टी दिली.

गम्मत सांगते हं, मी तशी डॉक्टर झाले असते तर कितीतरी वर्षे कदाचित माशा मारल्या असत्या पण भाषेची डॉक्टर झाले आणि भाषेच्या विकासात वर्षानुवर्षे शिंकलेली माशी दूर करते आहे!!!

◾ *सुचिकांतजी:*
👏 तुम्ही अस्खलित संस्कृत बोलता! संस्कृत अभिवाचन देखील अतिशय सहज-सुंदर करता. असं संस्कृत येण्याकरता तुम्ही नवीन संस्कृत अभ्यासकांना काय संदेश द्याल?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
संस्कृत येण्यासाठी दूरस्थ शिक्षणही उपलब्ध आहे.
आंतरजालावर संस्कृत शिकण्यासाठी अनेक app आहेत

*माधुरी ताई:*
ताई खूपच मार्मिक बोलता🙏

*मंजुषा कुलकर्णी:*
मी मनापासून सांगू का,संस्कृत ही परिस आहे जी आपलं सोनं करते. लॅटिन ही भाषा जशी अनेक परकीय भाषांची उगमभाषा आहे आणि त्यांना त्याविषयी अभिमान आहे तसाच किंबहुना त्याहूनही अधिक आपल्याला संस्कृत विषयी वाटायला हवा.

वाद करण्यापेक्षा एकदा ही शिकावी मग वादाचा सुसंवाद होईल असा माझा दावा आहे..... पितृ father
मातृ mother
स्वसृ सिस्टर
भ्रातृ brother
असं साम्य कस शक्य आहे? जगाच्या भाषांशी संस्कृतचा घनिष्ट संबंध आहे,पण आपण आधी आपल्या भाषांशी तिचा संबंध समजून मानला पाहिजे.

◾ *मृणाल...मृण्मयी:*
श्यामची आई याच पुस्तकाचा अनुवाद करावा असं का वाटलं.

*मंजुषा कुलकर्णी:*
मी श्यामच्या आईला मराठीचे हृदय मानते,मग कोणत्याही कामाची सुरुवात हृदयापासून करावी ना!
मग विवेकानंदांची २पुस्तके झाली आणि आता प्रकाशवाटा सापडल्या! प्रकाश वाटा लवकरच संस्कृत मध्ये वाचायला मिळेल.

*अमोल शिंपी:*
डॉ. प्रकाश आमटेवरील.

*अभिके:*
👏🏻👏🏻 झाल्यावर नक्की कळवा

*मृणाल...मृण्मयी:*
मस्तच!!

*मंजुषा कुलकर्णी:*
हो नक्की!!!

*सुचिकांतजी:*
मी तर एके ठिकाणी वाचलं आहे latin मध्ये पण संस्कृतचे शब्द आहेत .. आणि अर्थात संस्कृतमध्ये भारतीय बोलींमधले, म्हणजे आपल्या भारतीय भाषांमधुनच जगातील अनेक भाषांची निर्मिती झाली असं म्हणायला हरकत नाही .

*मंजुषा कुलकर्णी:*
अगदी खरंय सुचिकांत!!

◾ *सुचिकांतजी:*
बोलींशी संबंधित कोणते उपक्रम, भाषा संचालनालयाच्या दृष्टीक्षेपात आहेत?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
राजभाषा मराठी भाषा धोरणात बोलींविषयी दृढमूल अशा दीर्घकालीन उपाययोजना समाविष्ट करीत आहोत.

*सुचिकांतजी:*
अरे वा !

*मंजुषा कुलकर्णी:*
बोलींची माहिती अभ्यासक्रमात इथून सुरु करून प्रमाण मराठी आणि बोली मराठीचे तौलनिक तक्ते, तौलनिक पुस्तके,अभ्यासक्रमात स्थान,विद्यापीठात संशोधन केन्द्रे इत्यादी!!

बोलींचा बोलबाला हवाच,मग प्रमाण मराठी अजून समृद्ध होईल.जसे बोली म्हणजे सरळ साधी ग्राम्य लोभस युवती तर प्रमाण मराठी म्हणजे नीटनेटका शृंगार केलेली पौरकामिनी!!दोघीही तितक्याच रम्य!!किंबहुना हिच्या मुळे ती आणि तिच्यामुळे ही उठून दिसणार!!

*सुचिकांतजी:*
मस्तच ...हो!! दोन्हींची गोडी वेगळी ..

*स्वप्नील पाटील:*
आजवर वाचलेले सर्वात उत्तम वर्णन...🙏🏼🙏🏼🙏🏼🙏🏼🙏

◾ *सुचिकांतजी:*
आम्ही ज्या प्रकारे मराठी भाषेचा विस्तार सोशल मीडियावर करत आहोत, त्यात काही सुधारणा सुचवाल का ? अजून प्रभावीपणे काय करता येईल ? - राहुल वेळापुरे.

*मंजुषा कुलकर्णी:*
हो,नक्की!! भाषेचे विविध पैलू चर्चेला घ्यावेत..जसे उच्चारांचे स्थान,मग ते कोणी नव्या तंत्रज्ञानाने शिकवत असेल तरी उत्तम!!

भाषेची शब्द व्युत्पत्ती जसे कोठून शब्द आला ते निश्चित करणे व शोधणे,भाषेतील म्हणी आणि वाक्प्रचारांचा अभ्यास,व्याकरण अभ्यास इत्यादी..साहित्याचा रस घेणे!!

*सुचिकांतजी:*
अच्छा ... नक्कीच यावर योजना आखून काम करू ..

*सुचिकांतजी:*
एक महत्त्वाचा प्रश्न घेतो .. आपले मराठी प्रेमी किती जागरूक असतात बघा .. मराठी राजभाषा अधिनियम १९६४ आणि त्यातील नियम याची माहिती मराठी भाषा विभागच्या संकेतस्थळावर उपलब्ध आहे. पण ते टंकलिखीत केलेल्या कागदाची scan आहे, जे वाचनीय नाही. तसेच भाषा हि किचकट आहे. कृपया आपण ह्या अधिनियमाची युनिकोड मधील PDF सहज सोप्या मराठीत संकेतस्थळावर उपलब्ध करुन देऊ शकता का?

तसेच म.रा.अ. १९६४ मधील महत्वाचे मुद्दे बाकी न लागणारी माहिती वगळुन मुद्देसुद असं संकेतस्थळावर उपलब्ध होऊ शकेल का? कारण आपल्या लोकांना हा नियम आणि त्यातील आपले कायदे आणि भाषेसंबंधी हक्क माहितीचं नसतात. ते सोप्या भाषेत त्यांच्यासमोर आले तर जनजागृती सहज शक्य आहे. - अभिजित शिंदे

*मंजुषा कुलकर्णी:*
आपण आता या अधिनियमाच्या अंतर्गत नियम बनवत आहोत ज्यामुळे मराठीचा वापर अधिक काटेकोर करवून घेता येईल.

ते झाले की पूर्ण एकदाच टाकता येईल अथवा आता जे आहे तेही आपण म्हणता तसे टाकेन ,त्यात सुधारणा आवश्यक वाटल्या म्हणून आवर्जून नियम करायला घेतलेत. मूलभूत काम झालं पाहिजे हा त्यामागचा उद्देश!!

◾ *सुचिकांतजी:*
बरोबर .. अजून एक प्रश्न आहे ----- भाषा संचालनालयाच्या मराठी संज्ञा ठरवण्याच्या धोरणामध्ये त्या संज्ञा हिंदीशी जुळत्या असाव्यात जेणेकरून राष्ट्रीय ऐक्य टिकून राहील असे म्हटले आहे; असे धोरण का बनवले आहे ? हा प्रश्न मराठी भाषा प्रेमींना नेहमी पडतो .. यावर काय सांगाल ? पूर्ण मराठीमध्ये असल्यास, राष्ट्रीय ऐक्य टिकणार नाही का?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
खरं तर हिंदी राजभाषा आहे जशी आपली मराठी, पण तिला राष्ट्रभाषा समजून अशा गोष्टी घडलेल्या आहेत. संस्कृतातूनच त्याही परिभाषा तयार झालेल्या आहेत.

◾ *सुचिकांतजी:*
राष्ट्रीय ऐक्य टिकून राहणे हा मुद्दा कुठे तरी खटकतो .. यावर आपल्याला काही करता येईल का ?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
अजून एक कारण आहे,केंद्रीय अधिनियम त्या त्या राज्यभाषा मधून करताना हिंदीत काय घेतोय परिभाषा असा ठरवलं जातं त्रिभाषा सूत्रातही हिंदी आहेच त्यामुळे तसं म्हटलंय!!

◾ *सुचिकांतजी:*
हो ते जरी असलं तरी .. मराठीमुळे राष्ट्रीय ऐक्य धोक्यात येईल हे पटत नाही ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
पण राष्ट्रीय ऐक्य यापेक्षा पारिभाषिक ऐक्य असं म्हणावं

*सुचिकांतजी:*
मांडणी वेगळ्या पद्धतीने केल्यास, त्यावरचे आक्षेप दूर होतील ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
हो,करता येईल.माझ्या मनात अशा खूप गोष्टी आहेत ,नक्की करेन

*सुचिकांतजी:*
धन्यवाद ..

◾ *अमोल शिंपी:* समजले नाही, स्पष्ट करुन सांगू शकाल ?

◾ *मंजुषा कुलकर्णी:*
परिभाषा समान असावी असं म्हणणं योग्य होईल असा अर्थ
.शालेय शिक्षण मंत्री महोदय याबाबत मदत करू शकतील

◾ *सुचिकांतजी:*
माधुरी देशपांडे यांचा प्रश्न आहे ... माधुरी ताई कृपया विचारा ..

*माधुरी ताई:*
----- माझा प्रश्न ताई, मराठीच्या विकासासाठी प्राथमिक वर्गांपासून विशेष कसे उपक्रम राबविणे गरजेचे वाटते? तसेच प्राथ.पासून संस्कृत अनिवार्य करण्यासाठी आपल्या स्तरावरून काही करता येईल काय?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
पहिलीपासून संस्कृतसाठीच प्राथमिक वर्गापासून मनोरंजक पद्धतीने गोडी लावणारे उपक्रम राबवावेत.

◾ *माधुरी ताई:* आपल्या स्तरावरून काही करता येईल का?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
प्रत्यक्ष बोलणे झाले तर विस्ताराने सांगता येईल

*माधुरी ताई:*
🙏🏻🙏🏻संधीच्या प्रतिक्षेत.

*मंजुषा कुलकर्णी:*
माधुरी ताई आमचं काम विद्यापीठ स्तरावर सुरु होतं, तरीपण भाषधोरणाच्या माध्यमातून ठोस पावले उचलत आहे. व्यक्तिशः मी केव्हाही आपल्याला उपक्रम सुचवेन.आपण सर्वांनी सुरुवात केली की शासनाला स्वीकारावे लागेल.धोरणामध्ये या सर्वांचा समावेश आहेच

*माधुरी ताई:*
👏🏻👏🏻🙏🏻

◾ *सुचिकांतजी:*
डॉ. वसंत काळपांडे सरांचा प्रश्न घेऊया ..

राज्य मराठी विकास संस्था, विद्यापीठांचे मराठी विभाग,  मराठी भाषा सल्लागार समिती यांच्याशी भाषा संचालनालय कशा रीतीने समन्वय राखते?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
भाषा संचालनालय सल्लागार समितीच्या माध्यमातून विचार पक्का करून तो प्रत्यक्ष आणताना राज्य मराठी,विद्यापीठ विभाग यांच्या मदतीने पुढे नेण्यासाठी पुढाकार घेते.

परिभाषा निर्मिती करताना पण या सर्वांचा सहभाग घेतला जातो. अजून चांगला सहभाग वाढविण्यासाठी प्रयत्न करणार आहे.

वाचन प्रेरणा दिवस,मराठी भाषा संवर्धन पंधरवडा अशा उपक्रमातूनही समन्वय वाढत आहे.

◾ *सुचिकांतजी:*
आज थोडी मुलाखत लांबेल .. चालेल ना ?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
मला विचारत असाल तर चालेल

◾ *सुचिकांतजी:*
भाषा संचालनालय सोशल मीडिया वर का नाही?
ट्विटर फेसबुक अश्या ठिकाणी आपला वावर सोशल मीडियावर मराठी वापरणाऱ्यांसाठी मार्गदर्शक असेल.आपल्या मगाचपासूनच्या उत्तरांवरून आपलं भाषेवरचं प्रभुत्व जाणवतं.'भाषा संचलनालयाच' सोशल मीडिया खूप उत्तम होईल आपल्या अध्यक्षतेखाली असा विश्वास आहे. - स्वप्नील पाटील

*मंजुषा कुलकर्णी:*
अहो अगदी खरंय!!

*सुचिकांतजी:*
अशीच सूचना आम्ही रा. म. वि. संस्थेला पण केली आहे .. त्यामुळे अनेकांपर्यंत मराठीसाठी होणाऱ्या कार्याची नियमित माहिती जाईल ...

परंतु आमची website देखील आता पूर्णपणे नव्याने करीत आहोत,कार्यालयात नवे ३५ संगणक परवाच मंजूर करून घेतलेत,संगणक जोडणी प्रक्रिया पूर्ण झाली आहे काल.

*सुचिकांतजी:*
वा .. छानच .

*मंजुषा कुलकर्णी:*
अनेक वर्षे पूर्णवेळ संचालक नसल्याने भाषासंचालनालय दुर्लक्षिले गेले होते.आता तसे होणार नाही.

◾ *सुचिकांतजी:*
छानच .. निवेदिता ताई विचारा पुढचा प्रश्न ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
तुमची सूचना नक्की प्रत्यक्षात आणेन

◾ *निवेदिता ताई:*
आजच्या digital युगात जास्तीत जास्त तरूण पिढी सोय म्हणून इंग्रजी न वापरता मराठी वापरतील याच्या प्रचारासाठी तुमचा विभाग काय करतोय?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
परदेशातही मराठी। विषयक उपक्रम घेण्यासाठी,"दूर देशीही नांदे माझी मराठी आनंदे"अशी योजना मी सुरु केलीय ज्याला दक्षिण आशिया तील देशांनी चॅनलनी प्रतिसाद दिलाय.

भाषधोरणाच्या संहितेत तरुणांना digitaly ती वापरयोग्य होण्यासाठी सोय केल्या आहेत.

*निवेदिता ताई:*
बरं ... काय काय?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
मोबाईल,संगणकासारख्या उपकरणांमध्ये inbuilt मराठीची सोय असावी,सर्व शब्दावली,आज्ञावली मराठीत उपलब्ध करून द्यावी,
तसे software बनवले जावेत,

◾ *सुचिकांतजी:*
त्यासाठी संचालनालय काय भूमिका बजावते ?महाराष्ट्रात जर व्यावसायिक वा सेवा देणाऱ्या कंपन्या मराठी भाषेत सेवा देत नसतील तर त्यांच्यावर कारवाई करण्याचे अधिकार भाषा संचालनालयास आहेत का? नसतील तर ते कोणास आहेत? ---- अमोल शिंपी

*मंजुषा कुलकर्णी:*
हो ,धोरण आले की,आम्ही पुढचे पाऊल उचलू

*सुचिकांतजी:*
खूपच छान .. म्हणजे आपल्याकडे अधिकार आहेत ..

*मंजुषा कुलकर्णी:*
अधिकार असले तरी ते वापरून आपली भाषा वापरण्यास भाग पाडायला इच्छाशक्ती लागते. मी अशी इच्छाशक्ती बाळगून आहे याचे समाधान आहे.
महाराष्ट्रात विक्री करताना मराठी भाषा त्यात असलीच पाहिजे

*अमोल शिंपी:*
हो. सहमत. त्यासाठी जनमताचाही रेटा प्रभावी ठरु शकतो.

*सुचिकांतजी:*
यापुढे प्रत्येक मराठीच्या कामात तुम्हाला आणि रा.म. वि. संस्थेला  सीसी मध्ये ठेवणार आहोत .

◾ *सुचिकांतजी:*
मंजुषा ताई,
आपल्या शिक्षणातील वर चढत जाणारा गुणवत्तेच्या व पदव्याच्या आलेखाचे टोक जेव्हा भाषा संचालक पदाच्या नियुक्ती पर्यंत जेव्हा पोचले तेव्हा आपणास काय वाटले?  - प्रभू खाडिलकर

*मंजुषा कुलकर्णी:*
भाषासंचालक पद ही प्रशासकीय कौशल्य दाखवण्याची आणि शैक्षणिक उंचीचा सदुपयोग करण्याची पहिली आणि उत्तम संधी आहे असं वाटलं.

शिक्षण घेताना घेतलेल्या कष्टाचे फळ म्हणून भाषेची सेवा करण्याची ही संधी मिळाली असं मी मानते.

◾ *सुचिकांतजी:*
तुमच्या विचारांना नमन ..🙏
तुमचे एवढे शिक्षण झाले आहे आणि तुमचे कार्यहि एवढे आहे. तर एवढ्या मोठ्या प्रवासात कुठे थकायला किंवा बस झालं असं नाही वाटलं का कधी...?? ----- किरण बोडके.

*मंजुषा कुलकर्णी:*
थकणे म्हणजे जीवन थांबणे असं वाटतं मला,काम करत जाण्याने जिवंत असल्याच लक्षण आहे.प्रवास आता खरा सुरु झालाय ,मी आता अजून तरुण होतेय!! काम उत्तम करण्याने तरुण ठेवणारा भाषाप्राश माझ्या हाती लागलाय.

◾ *सुचिकांतजी:*
मंजू ,
आज जे काही मिळवलय त्यामागै तुझे अपार कष्ट आणि सातत्यपूर्ण चिकाटीचे फ़ळ आहे . हे मी जाणते.
या प्रचंड व्यापात तुझ्या आवडी तू कशा जपतेस??----- डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

*मंजुषा कुलकर्णी:*
आवडी जपल्याने अजून कात टाकून नवे आयुष्य मिळाल्यासारखे वाटते म्हणून रात्रीची झोप कमी करूनही आवडी जपते,व्याख्याने ,प्रवचने,निवेदन सूत्रसंचालन,लेखन,वाचन,चिंतन ,मनन ,गायन असा काही काही करते..

*मृणाल..मृण्मयी:*
बापरे सर्वच करता की!!!!

*अमोल शिंपी:*
मराठी भाषा संचालनालय/विभागाचा, महाराष्ट्र शासनाच्या संकेतस्थळावर एक दुवा आहे, त्यात बहुतांश कायदे, अधिनियम पीडीएफ स्वरुपात आहेत. मी नित्यनेमानं तो दुवा पाहत असतो.

*मंजुषा कुलकर्णी:*
अमोल,बरोबर आहे.अजूनही ते अधिनियम शोधक्षम करून टाकणार आहे.

◾ *सुचिकांतजी:*
मराठी राजभाषा परीक्षा शासनामार्फत चालू करायचा काही विचार आहे का?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
हो,राजभाषा मराठीच्या ५ स्तरीय परीक्षा सुरु करण्याबाबत नुकतीच बैठक संपन्न झाली आहे.

◾ *वृषाली ताई:*
विश्रांती कशी ,केव्हां...घेता?🤔

*मंजुषा कुलकर्णी:*
विश्रांती आनंदाने मिळते ना!!दुः खात तर विश्रांती असूनही ती मिळत नाही.म्हणून कामातून आनंद आणि आनंदातून विश्रांती भरून काढते.

*माधुरी ताई:*
मंजुषाताई एकंदरीत तुमच्या व्यक्तिमत्वालाच सलाम🙏🏻🙏🏻

*अमोल शिंपी:*
एकंदरीत थोर व्यक्तींचा हा गुण विशेष आहे. रिकामं बसायचं नाही. कोणत्या ना कोणत्या छंदात स्वत:ला गुंतवून ठेवायचं. काही तरी नवनवीन करत रहायचं. सृजनशीलता.

◾ *सुचिकांतजी:*
जून, 2015 मध्ये बँकॉक येथे श्रीमती सुषमा स्वराज, परराष्ट्र मंत्री भारत सरकार
यांच्या उपस्थितीत पार पडलेल्या आंतरराष्ट्रीय संस्कृत परिषदेत "थायी रामायण व वाल्मीकी रामायण यांचा तौलनिक अभ्यास" हा शोधप्रबंध तुम्ही सादर केला, या पूर्ण अनुभवाबद्दल काही सांगाल?

*मंजुषा कुलकर्णी:*
जगातले शेकडो देश संस्कृत साठी वेडे झालेले पाहून माझ्या सारख्या असंख्य शोधनिबंधांना साठवण्यासाठी आतुर झालेले पाहून भारत देशाविषयी अभिमान परमोच्च ठिकाणी पोचत होता.

आपण सर्व भारतीय भाग्यशाली आहोत,अशी भाषा आपली आहे असं वाटलं त्या देशातही इतकाच काय साऱ्या विश्वाला आपलं मानणारी भाषा जगाची पुन्हा आशा होताना मी पाहत होते.. मला माझे जीवन सार्थक झाले असं वाटलं

*सुचिकांतजी:*
व्वा!!छान!!

◾ *मृणाल...मृण्मयी:*
ही सर्व कामे करताना तुम्हाला काही विरोध, त्रास झाला का?
मंजुषा ताई तुमच्या जिद्दीला, शिक्षणाला त्रिवार वंदन. 🙏🙏...सोजर ताई

*मंजुषा कुलकर्णी:*
चांगली कामं सुरु झाली की विरोधक कंबर कसून उभे असतातच...विरोधाच्या झालरीनेच चांगले काम सजते,अग्निपरिक्षेनेच सोने झळाळते..सतत होतो विरोध,आताही होत आहे,पण मी विरोधाला घाबरत नाही. चांगले काम जीव लावून करणे, यातच  जगणं मानते
माझा श्वास माझ्याजवळ असताना विरोधाला का घाबरावे?

*सागर पाटील:*
खूप छान!

◾ *वृषाली ताई:*
प्रवचनाचा विषय कोणता ताई?🙏🏾

*मंजुषा कुलकर्णी:*
कोणताही,प्राचीन वेदसाहित्यापासून आधुनिक विज्ञानापर्यंत!!!
प्रवचन जीवन बदलावणारे असावे यावर माझा विश्वास आहे. वाती वळत प्रवचन ऐकण्यापेक्षा जीवनाला वळवणारे प्रवचन असले पाहिजे मग मन वळेल.

*वृषाली ताई:*
आदिशक्तीची सर्व रुपे प्रतीत होत आहेत!

*सागर पाटील:*
मनात कोरून ठेवावे असे..

*निलीमा कार्ले:*
सुंदर!!जणू ताई समोरच आहेत आणि मुलाखत बघतेय असे वाटले.

*निवेदिता ताई:*
हो नं ... जेवू पण दिलं नाही आपण त्यांना!!

*मंजुषा कुलकर्णी:*
माझं पोट आपल्या प्रेमाने तृप्त झालं!!

*स्वप्नील पाटील:*
रोज नवनवे धक्केच(म्हणेन मी) बसत आहेत..आनंद आहे..दिग्गज आहेत इथे सर्व..असेच मार्गदर्शन मिळत राहो🙏🏼🙏🏼🙏🏼🙏🏼🙏🏼

*मंजुषा कुलकर्णी:*
थक्क करायला लावणारे धक्के म्हणायचं का तुम्हाला

*स्वप्नील पाटील:*
हो!!

*मंजुषा कुलकर्णी:*
स्त्रीशक्तीच अशी असते.।त्यामुळे संपूर्ण स्त्रीशक्तीला प्रणाम आणि त्या शक्तीचा सन्मान करणाऱ्या बांधवांचे कौतुक!!!आपल्या गटाचे मनःपूर्वक अभिनंदन!!

*वृषाली ताई:*
हो...वास्तव आहे हे निसर्गतःच!

◾ *मंजुषा कुलकर्णी:*
एक सांगू का मधेच!!

*सुचिकांतजी:*
होय

*मंजुषा कुलकर्णी:*
मी भाषासंचालनालयाचे गौरवगीत केले आहे,गायलेही आहे ,माझ्या कर्मचाऱ्यांना मी पृष्ठ गायनात सहभागी केले आहे,ते पाठवू का? ५ मिनिटांचे आहे. या गीताचे लेखन ,गायन ,निवेदन मी केले आहे
कृपया, ऐकून कळवावे!!

https://goo.gl/tp0m2j

*सुचिकांतजी:*
मी ऐकलं!! खूप छान आवाज आहे तुमचा

*वृषाली ताई:*
मी पण.ऐकलं...

*अमोल शिंपी:*
मी पण ऐकल. निवेदनही सुंदर झालंय नि गौरव गीतही.

*सुयोगा ताई:*
तुमच्या अनुभवाने आम्हीच हा आनंद घेतोय असं वाटून रोमांचित झाले.
खरच.. खूपच छान मुलाखत.. ताई तुम्हाला खूप खूप शुभेच्छा आणि धन्यवादही.. 🙏🏻🙏🏻💐💐 गीत मस्त... आणि निवेदन त्याहूनही जास्त छान..

*वृषाली ताई:*
या देवी भूतेषु प्रेरणारुपेण संस्थिता
नमस्तस्यै,नमस्तस्यै,नमस्तस्यै नमो नमः

*निलीमा कार्ले:*
गौरव गीत ऐकले. खूप गोड आवाज आहे ताई तुमचा!! गीतही खूप सुंदर आहे

*डॉ.प्रज्ञा देशपांडे:*
@@डॉ. मंजूषा कुलकर्णी
मंजू , छान , नेहमी सारखी!!!.

◾ *सुचिकांत:*
दोन तासात  हे असे बहुआयामी व्यक्तिमत्वे जाणून घेणे अवघडच आहे.  वेळ अपुरा वाटतो . असे करता येईल काय -पुढच्या वेळी *मुलाखतदात्यांना* विशिष्टक्षेत्र निश्चित करून देता येतील कां??
जसे
१ शिक्षण
२. सामाजिक
३. विशेष उल्लेखनीय
૪. छंद- आवड
५.घर -वैयक्तिक (क्वचित्)
६. भाषाविषयक
७.सांसकृतिक
इत्यादी  म्हणजे त्याविषयीची सखोल चिंतने वाचायला मिळतील.

◾ *श्रद्धा ताई:*
मंजुषाताईंची मुलाखत वाचली.आपण समोर बसलेल्या व सुचिकांत मुलाखत घेत आहे असा भास झाला.
आपले विचार खरच प्रेरणा देणारे व जीवनाकडे सकारात्मक दॄष्टीने बघायला भाग पाडणारे,खुप प्रसंन्न वाटले.
प्रश्न देखील अभ्यासपूर्ण पध्दतीने मांडले यामुळे मुलाखत अप्रतिम झाली.मंजुषाताईंनी दिलेली उत्तरे यामुळे मुलाखत रंगत गेली.
खुप मस्त वाटले,मनापासून दिलेली दाद आहे.त्यामुळे शब्द रचनेकडे लक्ष देऊ नका हं!!😊

◾ *अजित राणे:*
मंजुषा ताईंची मुलाखत वाचली खूप छान झाली,खूप विषयांचा उलगडा झाला ज्याचा माझ्यासारख्या भटक्याला खूप फायदा होईल,खूप काही शिकायला मिळालं.....धन्यवाद मंजुषा ताई

विरोधाच्या झालरीनेच चांगले काम सजते,अग्निपरिक्षेनेच सोने झळाळते.. तुमचं हे वाक्य मनाला खूप भावलं..

*वृषाली ताई:*
प्रशासकांचे संस्करण होतय सर्वार्थानेच!समुह नियमाने चाललाय हेच यशाचं गमक आहे.

◾ *सुयोगाताई:*
तुम्हाला प्रश्न विचारायचा होता पण काही तांत्रिक अडचणींमुळे जमले नाही. तुमच्या मुलाखतीच्यावेळी  वायफाय साथ देत नव्हतं . पण असो . तुमची मुलाखत *अाधी केले मग सांगितले* अशी झाली

*अपर्णा शेम्बेकर:*
मुलाखत खूपच जोरदार!
स्त्री शक्तींचा जागर प्रेरणादायी! सर्व प्रशासकांना मनःपूर्वक धन्यवाद!

◾ *सुचिकांतजी:*
खूप छान वाटलं तुमच्याशी आज संवाद साधून .

*#माळ_स्त्रीसामर्थ्याची*
मध्ये आज डॉ. मंजुषा कुलकर्णी यांनी आपल्या सर्व प्रश्नांना मनमोकळेपणाने उत्तरे दिली त्याकरता समूहातर्फे त्यांचे आभार. गेले ३ तास त्यांनी या मुलाखतीसाठी दिले आहेत... आपल्या वेळापत्रकातून समुहासाठी एवढा वेळ काढणे सोपे काम नाही ... समूहातर्फे पुनःश्च धन्यवाद !!!.

◾ *मंजुषा कुलकर्णी:*
आपण सर्व जण एवढ्या आपुलकीने मला जाणून घेतलेत ,मनःपूर्वक धन्यवाद!!
शेवटी एवढंच सांगेन पाऊस बरसून गेला,पण तृप्ती अपूर्ण राहो
क्षण आज संपेल इथला,पण भक्ती संपूर्ण राहो
🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻

     *॥ज्ञानभाषा मराठी॥*
*॥माझी शाळा📚माझी भाषा॥*