नवरात्रीतल्या पहिल्या दिवशी झालेली मुलाखत, खाली देत आहे. इतर सर्व मुलाखती उद्यापासून रोज संकलित करून टाकण्यात येतील.
___________________________
___________________________
नमस्कार!!!
इतके विविध रंग आहेत की ते पाहून त्यांच सृजन करणाऱ्या शक्तीचं कौतुक वाटू लागते. विविध रंगाची फुले, फळे, लतावेली, वृक्ष, पान, आकाश, पर्वतराजी, नद्या, तळी, सागरकिनारे, चमकणारी किनार्यावरची वाळू,चांदणे किती अमर्याद आणि शाश्वत स्वरुपाचे हे रंगीबेरंगी वैविध्य!! हे सुंदरतेने नटलेले गोड-आनंददायी सृजन आहे.

स्थिरतेचा,कौशल्यतेचा,शिस्तबद्धतेचा हा करडा रंग!! कालीमातेचे प्रतिक असणारा हा करडा रंग इच्छापूर्तीचे प्रतिक आहे!!!







मूळ नागपूरच्या व सध्या दिल्ली येथे असलेल्या निवेदिता खांडेकर या मुक्त पत्रकार आहेत. यांचे पर्यावरणीय समस्या आणि विकास या विषयांवर खास लेखन आजही या माध्यमातून सुरु आहे.
त्यांनी हिंदुस्थान टाइम्स या वृत्तपत्रासाठी दिल्ली आणि इंदूर या ठिकाणी काम केले आहे .
त्याअगोदर त्यांनी पी टी आय या वृत्तसंस्थेत मुंबई आणि दिल्ली या ठिकाणी काम केले आहे. त्यांनी नागपूर विद्यापीठातून बी एस्सी तसेच मास कम्युनिकेशन ची पदवी प्राप्त केलेली आहे.
त्यांनी हिंदुस्थान टाइम्स या वृत्तपत्रासाठी दिल्ली आणि इंदूर या ठिकाणी काम केले आहे .
त्याअगोदर त्यांनी पी टी आय या वृत्तसंस्थेत मुंबई आणि दिल्ली या ठिकाणी काम केले आहे. त्यांनी नागपूर विद्यापीठातून बी एस्सी तसेच मास कम्युनिकेशन ची पदवी प्राप्त केलेली आहे.

सर्वांना नमस्कार, आज आपण #माळ_स्त्रीसामर्थ्याची मध्ये निवेदिता खांडेकर यांच्याबद्दल जाणून घेणार आहोत.
तुम्हा सर्वांचं या मुलाखतीत मी सुचिकांत मनःपूर्वक स्वागत करतो..

निवेदिता ताई, कसा होता आजचा दिवस ? चालू करू शकतो का मुलाखत आत्ता?

कामात गेला बराचसा दिवस ... सुरु करु शकतो

निवेदिता ताई, सर्वप्रथम आम्हाला तुमच्या बालपणीबद्दल, शाळेबद्दल जाणून घ्यायला आवडेल ..


माझं बालपण नागपूरला गेल.
नागपूरची प्रसिद्ध सोमलवार हाय स्कूल मध्ये दहावी पर्यंत मी शिकली. दहावीला पहिली भाषा मराठी अश्या हायर मराठी माध्यमातून मी शिकली

अच्छा ..
शाळेत असताना तुमचा आवडता आणि नावडता विषय कोणता ?

भूगोल एकदम आवडता
इतिहास






तसा केमिस्ट्री पण फार कधी आवडला नाही.
पण दहावी पर्यंत त्यानी त्रास पण नाही दिला.

मग भूगोलाच्या क्षेत्रात तुम्ही करीयर न करता पत्रकार कशा काय झाला ? पत्रकारिता करायचं कधी ठरवलं ?
निवेदिता खांडेकर
ते तर बरंच नंतर ठरलं. कॉलेज मध्ये मी बी एस सी करताना, केमिस्ट्री नी बारावीला वाईट मार्क दिले ... त्यामुळे बी एस सी ला फिजिक्स गणित इलेक्ट्रॉनिकसं घेतलं.
ते तर बरंच नंतर ठरलं. कॉलेज मध्ये मी बी एस सी करताना, केमिस्ट्री नी बारावीला वाईट मार्क दिले ... त्यामुळे बी एस सी ला फिजिक्स गणित इलेक्ट्रॉनिकसं घेतलं.

निवेदिता खांडेकर
तेव्हा मात्र लक्षात आलं मला पत्रकारीतेकडे जायचं आहे ...नागपूरच्या हितवाद मध्ये कॉलेज मध्ये असतानाच मी लिहायला लागली होती.
तेव्हा मात्र लक्षात आलं मला पत्रकारीतेकडे जायचं आहे ...नागपूरच्या हितवाद मध्ये कॉलेज मध्ये असतानाच मी लिहायला लागली होती.

तर तुम्हाला स्वतःला, तुमचं सामर्थ्य म्हणून तुमच्या स्वभावातला कोणता पैलू वाटतो?
निवेदिता खांडेकर
clarity of thought आहे असं मला वाटत ... काय हवं हे माहिती जितकं जरुरी तितकंच जरुरी आहे काय नको हे माहिती असणं मला वाटत ते मला माहिती आहे
clarity of thought आहे असं मला वाटत ... काय हवं हे माहिती जितकं जरुरी तितकंच जरुरी आहे काय नको हे माहिती असणं मला वाटत ते मला माहिती आहे


पत्रकारीतेमध्ये वेगवेगळे विभाग असतात .. त्यातले तुमचे आवडते विभाग कोणते आहेत? किंवा त्यात तुम्हाला काम करायची इच्छा आहे?
निवेदिता खांडेकर
मी स्वतः environmental and developmental issues वर लिहिते ते आवड म्हणून आणि माझ्या जिव्हाळ्याचे विषय म्हणूनच, तसं म्हणायला मी आम आदमी पार्टी ला पण कवर केल आहे.
मी स्वतः environmental and developmental issues वर लिहिते ते आवड म्हणून आणि माझ्या जिव्हाळ्याचे विषय म्हणूनच, तसं म्हणायला मी आम आदमी पार्टी ला पण कवर केल आहे.

तुम्ही वर जे म्हणाला - clarity of thought हे तुमचं सामर्थ्य आहे .. तर या पैलूचा तुम्हाला काम करताना कशा पद्धतीने फायदा होतो ? एखादे उदाहरण देऊ शकाल का ?
निवेदिता खांडेकर
हो
कधी कधी नाही नाही ती प्रलोभनं येतात समोर ... टी वी मध्ये जा हे एक ... पण मला माहिती का ते माईक घेऊन धावणे जमणार नाही ....
त्यामुळे पैसे थोडे जास्ती, visibility जास्ती तरी नाही जात मी.
हो
कधी कधी नाही नाही ती प्रलोभनं येतात समोर ... टी वी मध्ये जा हे एक ... पण मला माहिती का ते माईक घेऊन धावणे जमणार नाही ....
त्यामुळे पैसे थोडे जास्ती, visibility जास्ती तरी नाही जात मी.

निवेदिता खांडेकर
हो प्रयत्न तर असतो
त्यात मी एक मात्र नेहमी म्हणते ... मला प्यानेल वर किंवा मुलाखतीला बोलावतात तेव्हा मात्र जाते
हो प्रयत्न तर असतो
त्यात मी एक मात्र नेहमी म्हणते ... मला प्यानेल वर किंवा मुलाखतीला बोलावतात तेव्हा मात्र जाते

तुम्ही भले मोठे इंग्रजी लेख लिहिता .. परवाचा सिंधू नदी प्रश्नावरचा लेख त्यापैकीच एक .. तुम्हाला इंग्रजीचा कधी त्रास झाला का ? त्यावर कशी मात केली ?
निवेदिता खांडेकर
मला माझ्या वडिलांच्या बदली वाल्या नोकरीचा एक अनपेक्षित फायदा असा झाला कि मी पाचवी व सहावी मध्ये असताना एका शाळेत माझी admission झाली, नागपूरजवळ, पण बाहेर. तिकडे सगळं इंग्रजी होत. तेव्हा सवय व्हावी म्हणून मला माझ्या बाईंनी भरपूर पुस्तकं वाचायला दिलीत ... इंग्रजी ची लहान मुलांची
तेव्हा पासून मी इंग्रजी व मराठी दोन्ही वाचते ... बोलते ... सवय झाली मग
मला माझ्या वडिलांच्या बदली वाल्या नोकरीचा एक अनपेक्षित फायदा असा झाला कि मी पाचवी व सहावी मध्ये असताना एका शाळेत माझी admission झाली, नागपूरजवळ, पण बाहेर. तिकडे सगळं इंग्रजी होत. तेव्हा सवय व्हावी म्हणून मला माझ्या बाईंनी भरपूर पुस्तकं वाचायला दिलीत ... इंग्रजी ची लहान मुलांची
तेव्हा पासून मी इंग्रजी व मराठी दोन्ही वाचते ... बोलते ... सवय झाली मग

निवेदिता खांडेकर
पेपर मी नेहमीच वाचते .. आत्ता पण आधी पण वाचायची
पेपर मी नेहमीच वाचते .. आत्ता पण आधी पण वाचायची

म्हणजे इंग्रजीवर प्रभुत्वासाठी लहानपणापासून अवांतर इंग्रजी वाचन मोठी भूमिका बजावते ....
निवेदिता खांडेकर
हो ....
वाचन पण आणि मित्र मैत्रिणीमध्ये बोलणं पण
जस जसं येईल तसं ... मग नंतर आपल्याला चुका कळू लागतात आपण सुधारत जातो
हो ....
वाचन पण आणि मित्र मैत्रिणीमध्ये बोलणं पण
जस जसं येईल तसं ... मग नंतर आपल्याला चुका कळू लागतात आपण सुधारत जातो


निवेदिता खांडेकर
पण अजूनही प्रभुत्व म्हणण्यासारखी माझी भाषा नाही हो
पण अजूनही प्रभुत्व म्हणण्यासारखी माझी भाषा नाही हो

तुम्ही केलेल्या लिखाणावर विरोध म्हणून कधी कोणाकडून त्रास झाला आहे का??
निवेदिता खांडेकर
विरोध होतोच बऱ्याचदा ... खासकरून जेव्हा कुठल्या सरकारी विभागाविरोधात लिहितो आम्ही लोकं तेव्हा काही अधिकारी नाराज होतात, काही बोलणं बंद करतात ... वेगळे वेगळे प्रकार असतात
शिवाय कधी तरी कोणा एका ग्रुप विषयी लिहिलं तर ते लोकं नाराज होतात
विरोध होतोच बऱ्याचदा ... खासकरून जेव्हा कुठल्या सरकारी विभागाविरोधात लिहितो आम्ही लोकं तेव्हा काही अधिकारी नाराज होतात, काही बोलणं बंद करतात ... वेगळे वेगळे प्रकार असतात
शिवाय कधी तरी कोणा एका ग्रुप विषयी लिहिलं तर ते लोकं नाराज होतात

मग तेव्हा तुम्ही त्याला कसे सामोरे जात??
निवेदिता खांडेकर
पहिले तर माझं हे सांगण असतं त्यांना ... बघा .. माझी काही तुमच्याशी personal दुष्मनी नाही ,... मी हे काम करते आहे माझं ...
मग तरीही नाही समजले तर त्या अधिकाऱ्याला थोडे दिवस नाही भेटलं तर चालेल असं काही लिहिते.
पहिले तर माझं हे सांगण असतं त्यांना ... बघा .. माझी काही तुमच्याशी personal दुष्मनी नाही ,... मी हे काम करते आहे माझं ...
मग तरीही नाही समजले तर त्या अधिकाऱ्याला थोडे दिवस नाही भेटलं तर चालेल असं काही लिहिते.

माझे मित्र अरविंद गोखले जसे पाकिस्तान संबंधात विशेष जाणकार मानले जातात तसा आपला असा विशेष विषय आहे का ?
निवेदिता खांडेकर
बापरे ... ते तर खूप सिनियर आहेत
माझे विषय पर्यावरण व विकासासंबंधी बातम्या, फीचर्स व ओपिनियन लिहिणे असे आहेत. हे आत्ता ... आधी २०१४ पर्यंत हिंदुस्तान टाईम्स ला होती तेव्हा बरेच वेगळे विषय होते
बापरे ... ते तर खूप सिनियर आहेत
माझे विषय पर्यावरण व विकासासंबंधी बातम्या, फीचर्स व ओपिनियन लिहिणे असे आहेत. हे आत्ता ... आधी २०१४ पर्यंत हिंदुस्तान टाईम्स ला होती तेव्हा बरेच वेगळे विषय होते

पत्रकारितेत पुरोगामी पणा म्हणजे नक्की काय? जे एन यू मधील बातम्यात ते जाणवत होते
निवेदिता खांडेकर
एक आरोप मिडिया वर, especially दिल्लीतल्या मिडियावर नेहमी केला जातो ... डाव्या विचारसरणीचा पगडा आहे फार म्हणून. तुम्ही कोणत्या ideology ला मानता यावरून ते ठरत. आधी हे आरोप कमी असायचे, आता या सरकार मध्ये ते जास्ती ऐकू येतात. बातम्या देताना एक गोल्डन नियम असतो. फक्त अशी घटना झाली ... त्यावर भाष्य करायचं नसत. ते जेव्हा होतं तेव्हा बिघडतं सगळं
तसाही आजकाल social media मुळे बातमी व बातमीदार दोन्ही वर चांगलाच watch ठेवला जातो
एक आरोप मिडिया वर, especially दिल्लीतल्या मिडियावर नेहमी केला जातो ... डाव्या विचारसरणीचा पगडा आहे फार म्हणून. तुम्ही कोणत्या ideology ला मानता यावरून ते ठरत. आधी हे आरोप कमी असायचे, आता या सरकार मध्ये ते जास्ती ऐकू येतात. बातम्या देताना एक गोल्डन नियम असतो. फक्त अशी घटना झाली ... त्यावर भाष्य करायचं नसत. ते जेव्हा होतं तेव्हा बिघडतं सगळं
तसाही आजकाल social media मुळे बातमी व बातमीदार दोन्ही वर चांगलाच watch ठेवला जातो

<<<बातम्या देताना एक गोल्डन नियम असतो. फक्त अशी घटना झाली ... त्यावर भाष्य करायचं नसत. ते जेव्हा होतं तेव्हा बिघडतं सगळं>>> असं दूरदर्शनवर व्हायचं पूर्वी .. त्यामुळे इतके आरोप मिडीयावर होत नसावेत ..
निवेदिता खांडेकर
हो बरोबर ... आणि दूरदर्शन वर आजही असंच आहे
हो बरोबर ... आणि दूरदर्शन वर आजही असंच आहे

१) तरुण पिढीतील व्यक्तीला पत्रकारितेत चांगली संधी मिळणं हे कशावर अवलंबून आहे?
२) हल्ली वार्तांकनात खूप बातम्या गुन्हेगारीवरच्या असतात. त्याना अती प्रसिध्दी देण्यामागे खप वा Trp वाढवणे हा असतो का?
निवेदिता खांडेकर
पहिले दुसऱ्या प्रश्नाच उत्तर देते
खरं आहे दुर्दैवानी. TRP साठी गुन्हेगारीच्या बातम्या जास्ती देतात. त्यावर उपाय हा कि आपण त्या बघण बंद करणे. सगळं गणितच जर TRP वर आहे तर प्रेक्षकांनी पण TRP वाढू नं देण हे केलं पाहिजे
पहिला प्रश्न ... संधी दोन गोष्टी वर अवलंबून आहे .. तो व ती नक्की काय करू इच्छिते. कारण बरेच जण टीव्हीच्या glamour ला भुलतात
तर, ते नं होऊ देता ... नीट विचार केला तर आज print, electronic, digital ... multimedia ... अश्या अनेक केवळ पत्रकारितेतल्या संधी आहेत
शिवाय ज्याप्रमाणात स्मार्ट फोन वाढताहेत ... भारतीय भाषांमधून संधी आहेत
पहिले दुसऱ्या प्रश्नाच उत्तर देते
खरं आहे दुर्दैवानी. TRP साठी गुन्हेगारीच्या बातम्या जास्ती देतात. त्यावर उपाय हा कि आपण त्या बघण बंद करणे. सगळं गणितच जर TRP वर आहे तर प्रेक्षकांनी पण TRP वाढू नं देण हे केलं पाहिजे
पहिला प्रश्न ... संधी दोन गोष्टी वर अवलंबून आहे .. तो व ती नक्की काय करू इच्छिते. कारण बरेच जण टीव्हीच्या glamour ला भुलतात
तर, ते नं होऊ देता ... नीट विचार केला तर आज print, electronic, digital ... multimedia ... अश्या अनेक केवळ पत्रकारितेतल्या संधी आहेत
शिवाय ज्याप्रमाणात स्मार्ट फोन वाढताहेत ... भारतीय भाषांमधून संधी आहेत

निवेदिता
तू करियर म्हणून आवडीचे क्षेत्र निवडले. पत्रकारिते शिवाय तुला इतर कोणते छंद आहेत? अजून काय काय अवडतं करायला??
तुझ्या भटकंती विषयी सविस्तर (तुझ्या सोय़ीने ) लिहिशील कां??
निवेदिता खांडेकर
आवडते छंद फोटोग्राफी आणि भटकणे आहे. वाचते पण नियमित.
भटकंती विषयी एक पोस्ट लिहीन. वेगळी. नक्की
आत्ता आत्ताच सुचीकांतनी मला मराठी टंकन laptop वर करायला शिकवलं आहे ... त्यामुळे बिनधास्त हो
आवडते छंद फोटोग्राफी आणि भटकणे आहे. वाचते पण नियमित.
भटकंती विषयी एक पोस्ट लिहीन. वेगळी. नक्की
आत्ता आत्ताच सुचीकांतनी मला मराठी टंकन laptop वर करायला शिकवलं आहे ... त्यामुळे बिनधास्त हो

एखादा छान..आवडलेला..भावलेला..प्रसंग सांगता येईल ?...की ज्यामुळे असे वाटले..,""पत्रकार म्हणून मी आज समाधानी झाले"""
निवेदिता खांडेकर
अनेकदा पत्रकार म्हणजे मोट्ठे तीर मारणारे असं मानल्या जात .,.. शिवाय आमच्या बातम्या मुळे काय प्रभाव पडला असं सांगायची पद्धत पण आहे. पण, मला छोट्या छोट्या गोष्टींमुळे जास्ती आनंद होतो. उदाहरणार्थ ... HT मध्ये असताना एका म्हाताऱ्या स्वातंत्र्य सैनिकाची पेन्शन सरकार देत नव्हत ते लिहिलं .. ती सुरु झाली ... असं. किंव्हा एकदा दिल्लीच्या Connaught Place सारख्या मध्यवर्ती भागात एका बाईने मुलीला जन्म दिला व मेली ... सगळी दिल्ली चालत होती बाजूनी ... पण कित्येक तास कुणी लक्ष दिलं नाही
अनेकदा पत्रकार म्हणजे मोट्ठे तीर मारणारे असं मानल्या जात .,.. शिवाय आमच्या बातम्या मुळे काय प्रभाव पडला असं सांगायची पद्धत पण आहे. पण, मला छोट्या छोट्या गोष्टींमुळे जास्ती आनंद होतो. उदाहरणार्थ ... HT मध्ये असताना एका म्हाताऱ्या स्वातंत्र्य सैनिकाची पेन्शन सरकार देत नव्हत ते लिहिलं .. ती सुरु झाली ... असं. किंव्हा एकदा दिल्लीच्या Connaught Place सारख्या मध्यवर्ती भागात एका बाईने मुलीला जन्म दिला व मेली ... सगळी दिल्ली चालत होती बाजूनी ... पण कित्येक तास कुणी लक्ष दिलं नाही

दुसरी घटना .. खूपच दुखद ..
निवेदिता खांडेकर
ती बाई मेली मग ... एका बाजूच्या दुकान वाल्या मुलीनी तिच्या लहान मुलीला संभाळल ... मी नंतर ती बातमी लिहिली. HT पण पहिल्या पानावर मोठ्ठी छापली. तर लगेच दुसऱ्या दिवशी दिल्ली हाय कोर्टांनी suo moto cognizance घेतला
ती बाई मेली मग ... एका बाजूच्या दुकान वाल्या मुलीनी तिच्या लहान मुलीला संभाळल ... मी नंतर ती बातमी लिहिली. HT पण पहिल्या पानावर मोठ्ठी छापली. तर लगेच दुसऱ्या दिवशी दिल्ली हाय कोर्टांनी suo moto cognizance घेतला

....म्हणजे हा मोठाच आनंद आहे,,.सैनिकांसाठी काम झालं

एक महिला पत्रकार म्हणुन कधी काही अडचणी आल्या का ? - स्वप्नील शिंगोटे

हो ... कधी कधी येतात

निवेदिता खांडेकर
एक तर ... दिल्ली सारख्या शहरात रात्री एकटीने फिरणं शक्य नाही
एक तर ... दिल्ली सारख्या शहरात रात्री एकटीने फिरणं शक्य नाही

बरोबर ..
निवेदिता खांडेकर
त्यामुळे बरेचशे बंधन येतात. दुसर .. इकडे उत्तरेत महिलांकडे बघण्याचा दृष्टीकोन खूप चांगला नाही. मग तुम्ही स्वतःला बुद्धिवादी समजा वा कुणी ... ते लोकं असेच
त्यामुळे बरेचशे बंधन येतात. दुसर .. इकडे उत्तरेत महिलांकडे बघण्याचा दृष्टीकोन खूप चांगला नाही. मग तुम्ही स्वतःला बुद्धिवादी समजा वा कुणी ... ते लोकं असेच

दिल्ली जितकं वर्णन केलं जातं तितकं धोकादायक आहे का हो खरंच? की मिडीयावाले चढवून सांगतात ?
निवेदिता खांडेकर
१०० % खरं
१०० % खरं
◾ सुचिकांत:
👍मुक्त पत्रकारिता म्हणजे नक्की काय ? आणि त्याचे काही फायदे आहेत का ? - स्वप्नील शिंगोटे
👍मुक्त पत्रकारिता म्हणजे नक्की काय ? आणि त्याचे काही फायदे आहेत का ? - स्वप्नील शिंगोटे
निवेदिता खांडेकर
आधी HT मध्ये होती ... तेव्हा फक्त HT करताच लिहू शकायची. आता मी अनेक माध्यमातून अनेक news organisation मधून लिहिते. फायदा असं का मला ज्याला आम्ही म्हणतो routine बातम्या मध्ये वेळ घालवावा लागतं नाही
दुसरं जेव्हा कुठल्या ऑफिस मध्ये आहात तर बॉस ला जे हवं ते काम करावं लागतं ... आता मी माझे विषय ठरवते
आधी HT मध्ये होती ... तेव्हा फक्त HT करताच लिहू शकायची. आता मी अनेक माध्यमातून अनेक news organisation मधून लिहिते. फायदा असं का मला ज्याला आम्ही म्हणतो routine बातम्या मध्ये वेळ घालवावा लागतं नाही
दुसरं जेव्हा कुठल्या ऑफिस मध्ये आहात तर बॉस ला जे हवं ते काम करावं लागतं ... आता मी माझे विषय ठरवते
◾ सुचिकांत:
अच्छा .. म्हणजे तुम्हाला हव्या त्याच विषयावर काम करू शकता असे, बरोबर ?
अच्छा .. म्हणजे तुम्हाला हव्या त्याच विषयावर काम करू शकता असे, बरोबर ?
निवेदिता खांडेकर
बरोबर
बरोबर
◾ श्रध्दा गाडे-सांगळे:
बातमी सांगताना व मांडताना सत्यता कशी पडताळून पाहता ?
बातमी सांगताना व मांडताना सत्यता कशी पडताळून पाहता ?
निवेदिता खांडेकर सांगत नाही ... लिहिते मी
◾ *सुचिकांत: छान प्रश्न 👍
हो लिहिताना असा अर्थ घ्या, किंवा वार्तांकन करताना ..
हो लिहिताना असा अर्थ घ्या, किंवा वार्तांकन करताना ..
निवेदिता खांडेकर
लिहिताना मलाच शहनिशा करायची असते. वाचणारे जे असतात त्यांच्या डोक्याशी हा प्रकार नसतो. ते फक्त वाचतात
लिहिताना मलाच शहनिशा करायची असते. वाचणारे जे असतात त्यांच्या डोक्याशी हा प्रकार नसतो. ते फक्त वाचतात
◾ सुचिकांत:
<<<वाचणारे जे असतात त्यांच्या डोक्याशी हा प्रकार नसतो. ते फक्त वाचतात>>> नाही समजलं .. तुम्ही दिलेल्या बातमीची सत्यता देखील लोक पडताळून पाहत असतील ना ?
<<<वाचणारे जे असतात त्यांच्या डोक्याशी हा प्रकार नसतो. ते फक्त वाचतात>>> नाही समजलं .. तुम्ही दिलेल्या बातमीची सत्यता देखील लोक पडताळून पाहत असतील ना ?
निवेदिता खांडेकर
एक तर source पक्का हवा. सरकारी रिलीज आहे का, सरकारी announcement आहे का, कुणी अधिकारी काही मलाच फक्त देतोय बातमी तर का देतो, त्याचा interest काय ...असं सगळं पडताळून बघायचं असतं.
एक तर source पक्का हवा. सरकारी रिलीज आहे का, सरकारी announcement आहे का, कुणी अधिकारी काही मलाच फक्त देतोय बातमी तर का देतो, त्याचा interest काय ...असं सगळं पडताळून बघायचं असतं.
◾ सुचिकांत:
बरोबर .. तुम्हाला गुगलची मदत पण मिळत असेल ना त्यात ..
बरोबर .. तुम्हाला गुगलची मदत पण मिळत असेल ना त्यात ..
निवेदिता खांडेकर
कधी कधी
कधी कधी
◾ श्रध्दा गाडे-सांगळे:
खरी घटना समाजासमोर मांडणारे पत्रकार दिसत नाहीत, याचे कारण काय आहे ?
सत्य समाजा समोर उशिरा येते.
खरी घटना समाजासमोर मांडणारे पत्रकार दिसत नाहीत, याचे कारण काय आहे ?
सत्य समाजा समोर उशिरा येते.
◾ सुचिकांत: हा प्रकार एवढ्यात आपण खूप पाहिला आहे..खासकरून कन्हैय्या प्रकरणात वेगवेगळ्या वृत्तवाहिन्या वेगवेगळ्या बातम्या देत होत्या ..
निवेदिता खांडेकर
हा एक tricky प्रकार आहे. तसं बघा तर पूर्ण मिडिया एक make believe world आहे. पहिले सोशल मिडिया नव्हतं त्यामुळे पेपर किंवा टीवी जे दाखवतील ते खरं असं वाटायचं. पण तेव्हा पण खरे खोटे पणा चालायचा. आजकाल सोशल मिडिया मुळे तो प्रकार लगेच पकडल्या जातो. म्हणून मगाशी मी म्हटलंना ... सोशल मिडिया बातमी आणि बातमीदार दोघांचे watchdog झालाय. आणि माझ्या मते चांगलंच झालंय
हा एक tricky प्रकार आहे. तसं बघा तर पूर्ण मिडिया एक make believe world आहे. पहिले सोशल मिडिया नव्हतं त्यामुळे पेपर किंवा टीवी जे दाखवतील ते खरं असं वाटायचं. पण तेव्हा पण खरे खोटे पणा चालायचा. आजकाल सोशल मिडिया मुळे तो प्रकार लगेच पकडल्या जातो. म्हणून मगाशी मी म्हटलंना ... सोशल मिडिया बातमी आणि बातमीदार दोघांचे watchdog झालाय. आणि माझ्या मते चांगलंच झालंय
◾ सुचिकांत:
गुप्त पत्रकारितेला राज्यघटनेत मान्यता आहे का? - शिंपणकर ताई
गुप्त पत्रकारितेला राज्यघटनेत मान्यता आहे का? - शिंपणकर ताई
◾ मृणाल पाटोळे
यात बऱ्याच अंशी यात राजकारण भाग असतो अशा वेळी काय करता
यात बऱ्याच अंशी यात राजकारण भाग असतो अशा वेळी काय करता
निवेदिता खांडेकर
गुप्त ... म्हणजे investigative jounalism या अर्थांनी का?
गुप्त ... म्हणजे investigative jounalism या अर्थांनी का?
◾ सुचिकांत:
त्यांचे २ प्रश्न होते ---
१)-गुप्त पत्रकारितेला राज्यघटनेत मान्यता आहे का?
२) गुप्तपणे माहिती गोळा
करुन एखाद्या व्यक्तिला ब्लॅक मेल करणे .यासाठी कायद्याने गुप्तपणे माहिती गोळा करणारा गुन्हेगार मानला जातो का? असेल तर अशा गुन्हेगारांना शिक्षेची काय तळतूद आहे?
त्यांचे २ प्रश्न होते ---
१)-गुप्त पत्रकारितेला राज्यघटनेत मान्यता आहे का?
२) गुप्तपणे माहिती गोळा
करुन एखाद्या व्यक्तिला ब्लॅक मेल करणे .यासाठी कायद्याने गुप्तपणे माहिती गोळा करणारा गुन्हेगार मानला जातो का? असेल तर अशा गुन्हेगारांना शिक्षेची काय तळतूद आहे?
निवेदिता खांडेकर
तो राजकीय वृत्तसंकलानाचा अविभाज्य घटक. मी political कवर करत नाही, पण कल्पना आहे, रातोरात बातमीचा टोन बदलून देतात.
एखाद्या व्यक्तिला ब्लॅक मेल करणे --- ही पत्रकारिता नाहीच. ते सरळसरळ ब्लॅक मेल. आणि दुर्दैवानी अनेक ठिकाणी हे होतं.
अशा गुन्हेगारांना शिक्षेची काय तरतूद कायदया प्रमाणे ... IPC च्या धारा लागतील
तो राजकीय वृत्तसंकलानाचा अविभाज्य घटक. मी political कवर करत नाही, पण कल्पना आहे, रातोरात बातमीचा टोन बदलून देतात.
एखाद्या व्यक्तिला ब्लॅक मेल करणे --- ही पत्रकारिता नाहीच. ते सरळसरळ ब्लॅक मेल. आणि दुर्दैवानी अनेक ठिकाणी हे होतं.
अशा गुन्हेगारांना शिक्षेची काय तरतूद कायदया प्रमाणे ... IPC च्या धारा लागतील
◾ प्रसाद सिनकर:
वृत्तांकन करताना अनेक भावनिक प्रसंग आले असतील ना?त्यावेळी भावना आड न येऊ देता वृत्तांकन करावं लागतं, ते कसं जमतं?
वृत्तांकन करताना अनेक भावनिक प्रसंग आले असतील ना?त्यावेळी भावना आड न येऊ देता वृत्तांकन करावं लागतं, ते कसं जमतं?
निवेदिता खांडेकर
हो ... असे अनेक प्रसंग येतात. २००८ साली दिल्लीत serial bomb blast झाले तेव्हा. नंतर २०११ बहुधा ... दिल्ली हाय कोर्ट समोर ब्लास्ट झाला होता. तेव्हा मृतांच्या घरी जाऊन बातमी केलीय मी. लहान आणि नवीन असताना त्रास होतो, कुणी रडू लागतं त्या घरच वातावरण पाहून. मी रडली नाही कधी, पण senti होते
हळू हळू स्वतःला train करायचं असतं
हो ... असे अनेक प्रसंग येतात. २००८ साली दिल्लीत serial bomb blast झाले तेव्हा. नंतर २०११ बहुधा ... दिल्ली हाय कोर्ट समोर ब्लास्ट झाला होता. तेव्हा मृतांच्या घरी जाऊन बातमी केलीय मी. लहान आणि नवीन असताना त्रास होतो, कुणी रडू लागतं त्या घरच वातावरण पाहून. मी रडली नाही कधी, पण senti होते
हळू हळू स्वतःला train करायचं असतं
◾ प्रसाद सिनकर: मुक्त पत्रकारिता करण्यासाठी विशेष प्रशिक्षणाची गरज असतेच का?
अश्या काही विषयांवर लिहिण्याची इच्छा असणाऱ्यांना काय मार्गदर्शन कराल?
अश्या काही विषयांवर लिहिण्याची इच्छा असणाऱ्यांना काय मार्गदर्शन कराल?
निवेदिता खांडेकर
एक तर अनेक वृत्तपत्र व आजकाल वेबसाईट आहेत ज्यान्ना सतत content लागतं ... त्यांच्याकडे लिहावं. प्रशिक्षण असेल तर चांगलं पण compulsory नाही
मार्गदर्शन कराल ... मदत नक्की
एक तर अनेक वृत्तपत्र व आजकाल वेबसाईट आहेत ज्यान्ना सतत content लागतं ... त्यांच्याकडे लिहावं. प्रशिक्षण असेल तर चांगलं पण compulsory नाही
मार्गदर्शन कराल ... मदत नक्की
◾ मृणाल पाटोळे
यातूनच तुम्ही तुमची स्वतःची काही तत्त्व बनवली आहेत का? आणि या तत्वांनाच कायम धरून रहाता कि परिस्थिती प्रमाणे बदल करता ... काही अशी तत्व आहेत का जी तुम्ही सांगू इच्छिता.
यातूनच तुम्ही तुमची स्वतःची काही तत्त्व बनवली आहेत का? आणि या तत्वांनाच कायम धरून रहाता कि परिस्थिती प्रमाणे बदल करता ... काही अशी तत्व आहेत का जी तुम्ही सांगू इच्छिता.
निवेदिता खांडेकर
साधी साधी तत्व आहेत ...
१) एक म्हणजे कोणतीही वस्तू गिफ्ट घेत नाही मी
२) कोणीही काहीही सांगितलं तर face value वर नाही घ्यायचं
◾ सुचिकांत:
आमच्या आयटी क्षेत्रात देखील आम्हाला कंपनीच्या इथिक्स विभागातर्फे अशा परीक्षा द्याव्या लागतात .. त्यात गिफ्ट न घेणे हे पण आहे ..
साधी साधी तत्व आहेत ...
१) एक म्हणजे कोणतीही वस्तू गिफ्ट घेत नाही मी
२) कोणीही काहीही सांगितलं तर face value वर नाही घ्यायचं
◾ सुचिकांत:
आमच्या आयटी क्षेत्रात देखील आम्हाला कंपनीच्या इथिक्स विभागातर्फे अशा परीक्षा द्याव्या लागतात .. त्यात गिफ्ट न घेणे हे पण आहे ..
◾ मृणाल पाटोळे:
बरं..विविध क्षेत्रातील ,व्यक्तिपरत्वे भिन्न असे सम्पर्क होतात तेव्हा या तत्वांचा उपयोग नक्की होत असेल नं!!!
बरं..विविध क्षेत्रातील ,व्यक्तिपरत्वे भिन्न असे सम्पर्क होतात तेव्हा या तत्वांचा उपयोग नक्की होत असेल नं!!!
निवेदिता खांडेकर
हो.......आमचं काम जसं बातमी वाचून evaluate होतं तसच आमचा conduct कसा यावर पण
त्यामुळे लोकं स्वतःहून बातम्यांचे टिप्स देतात वगैरे
हो.......आमचं काम जसं बातमी वाचून evaluate होतं तसच आमचा conduct कसा यावर पण
त्यामुळे लोकं स्वतःहून बातम्यांचे टिप्स देतात वगैरे
◾ सुचिकांत:
तुमचे पण खबरी असतील ना 😬
तुमचे पण खबरी असतील ना 😬
निवेदिता खांडेकर
असतात ना
मी HT मध्ये असताना ASI पुरातत्व विभाग कवर करायची ... तेव्हाचा किस्सा सांगू?
असतात ना
मी HT मध्ये असताना ASI पुरातत्व विभाग कवर करायची ... तेव्हाचा किस्सा सांगू?
◾ सुचिकांत:
हो
हो
निवेदिता खांडेकर
तेव्हा एक बंगाली डिरेक्टर जनरल आले होते. माझे sources पक्के असल्या मुळे माझ्या काही काही बातम्या चांगल्याच negative असायच्या. तेव्हा एका मीटिंग मध्ये म्हणे त्यांनी चक्क म्हणून दाखवलं ... " ये खबर बाहर नं जाए. वोह निवेदिता सून्घ लेती ही " ... अर्थात त्यांनी असं म्हंटल हे पण मला कळल.
तेव्हा एक बंगाली डिरेक्टर जनरल आले होते. माझे sources पक्के असल्या मुळे माझ्या काही काही बातम्या चांगल्याच negative असायच्या. तेव्हा एका मीटिंग मध्ये म्हणे त्यांनी चक्क म्हणून दाखवलं ... " ये खबर बाहर नं जाए. वोह निवेदिता सून्घ लेती ही " ... अर्थात त्यांनी असं म्हंटल हे पण मला कळल.
◾ स्वप्नील शिंगोटे:
😃 बाप रे
😃 बाप रे
◾ मृणाल पाटोळे:
ताई,मला तुम्ही नेहमीच समतोल व्यक्तिमत्त्व असलेल्या जाणवता... तुम्हाला काय वाटतं... या बाबत नेमका तुमच्यावर कोणाचा प्रभाव आहे.
ताई,मला तुम्ही नेहमीच समतोल व्यक्तिमत्त्व असलेल्या जाणवता... तुम्हाला काय वाटतं... या बाबत नेमका तुमच्यावर कोणाचा प्रभाव आहे.
निवेदिता खांडेकर
माझ्या बाबांचा.
माझा स्वभाव खूप त्यांच्या सारखा आहे असं सगळे म्हणतात
समतोल का कसं ते माझे नेहमीचे मित्र मैत्रिणी आणि नातेवाईक सांगतील
माझ्या बाबांचा.
माझा स्वभाव खूप त्यांच्या सारखा आहे असं सगळे म्हणतात
समतोल का कसं ते माझे नेहमीचे मित्र मैत्रिणी आणि नातेवाईक सांगतील
◾ अभि खांदेवाले:
माझा प्रश्न: समलिंगी आकर्षण असणाऱ्या व्यक्तींना सर्वोच्च न्यायाल़ाने मूलभूत मानवी अधिकार नाकारलेत. हा विषय कधी हाताळला गेला का किंवा त्यावर कधी अभ्यास करायचा विचार आहे काय?
माझा प्रश्न: समलिंगी आकर्षण असणाऱ्या व्यक्तींना सर्वोच्च न्यायाल़ाने मूलभूत मानवी अधिकार नाकारलेत. हा विषय कधी हाताळला गेला का किंवा त्यावर कधी अभ्यास करायचा विचार आहे काय?
निवेदिता खांडेकर
मी तो विषय कधी कवर नाही केला. आणि पर्यावरण विषयी लिहिते त्यामुळे इतक्यात लिहीन किंव्हा अभ्यासीन असं वाटत नाही.
पण एक सांगीन HT च्या अनुभवावरून ...
मी तो विषय कधी कवर नाही केला. आणि पर्यावरण विषयी लिहिते त्यामुळे इतक्यात लिहीन किंव्हा अभ्यासीन असं वाटत नाही.
पण एक सांगीन HT च्या अनुभवावरून ...
◾ सुचिकांत: सांगा ..
निवेदिता खांडेकर
दिल्ली किंव्हा मुंबई सारख्या शहरात अनेक समलिंगी व्यक्ती मिडिया मध्ये आहेत ... खासकरून प्रिंट मध्ये. त्यामुळे याविषयी कवरेज बऱ्यापैकी संवेदनशील पणे होतं
दिल्ली किंव्हा मुंबई सारख्या शहरात अनेक समलिंगी व्यक्ती मिडिया मध्ये आहेत ... खासकरून प्रिंट मध्ये. त्यामुळे याविषयी कवरेज बऱ्यापैकी संवेदनशील पणे होतं
◾ स्वप्नील शिंगोटे:
तुम्ही उपजीविकेसाठी एक वेगळं क्षेत्र निवडलं, पण आज कित्येक कुटुंबांमध्ये डाॅक्टर आणि इंजिनियरच्या पलीकडे चर्चा जात नाही. आजच्या पालकांना तुम्ही काय सांगाल ?
तुम्ही उपजीविकेसाठी एक वेगळं क्षेत्र निवडलं, पण आज कित्येक कुटुंबांमध्ये डाॅक्टर आणि इंजिनियरच्या पलीकडे चर्चा जात नाही. आजच्या पालकांना तुम्ही काय सांगाल ?
निवेदिता खांडेकर
सगळ्या क्षेत्रात चांगल्या professionals ची जरूरत आहे. आपण एक आम वाचक म्हणून जर मिडियाला पाहिलं तर खूप negative चित्रं वाटत, पण आपण समाजाला छोटासा क होईना हातभार लावू शकतो असे काही क्षेत्र आहेत, त्यात पत्रकारिता एक आहे
सगळ्या क्षेत्रात चांगल्या professionals ची जरूरत आहे. आपण एक आम वाचक म्हणून जर मिडियाला पाहिलं तर खूप negative चित्रं वाटत, पण आपण समाजाला छोटासा क होईना हातभार लावू शकतो असे काही क्षेत्र आहेत, त्यात पत्रकारिता एक आहे
◾ प्रभू खाडिलकर
आपले पत्रकारिते बाहेर काही लेखन?
आपले पत्रकारिते बाहेर काही लेखन?
निवेदिता खांडेकर
हो कधी कधी ललित लेखन केलं आहे
प्रवास वर्णन पण
हो कधी कधी ललित लेखन केलं आहे
प्रवास वर्णन पण
◾ सुचिकांत: तुम्हाला मराठीतून पत्रकारिता करायची इच्छा आहे का?/संधी मिळाली तर मराठी वर्तमानपत्रासाठी/वृत्तवाहिनीसाठी काम करायला आवडेल का तुम्हाला?
निवेदिता खांडेकर
मगाशी सांगितलं तसं इतक्यातच जेव्हा laptop वर देवनागरी टंकन शिकली आहे ... मला मराठी मधून काही लिहायची प्रेरणा झालीय. वेळ लागेल. पण आता नक्की लिहीन. राहता राहिला वृत्तवाहिनी साठी .. नाही. काम नाही. पण आधी म्हणाली तसं .. panel वर जाणार
आधी पण गेलीय आता पण जाते panel वर
परवाच Wion News वर बोलावलं होतं कावेरी प्रश्ना करता
मगाशी सांगितलं तसं इतक्यातच जेव्हा laptop वर देवनागरी टंकन शिकली आहे ... मला मराठी मधून काही लिहायची प्रेरणा झालीय. वेळ लागेल. पण आता नक्की लिहीन. राहता राहिला वृत्तवाहिनी साठी .. नाही. काम नाही. पण आधी म्हणाली तसं .. panel वर जाणार
आधी पण गेलीय आता पण जाते panel वर
परवाच Wion News वर बोलावलं होतं कावेरी प्रश्ना करता
◾ सुचिकांत:
शेवटचे दोन छोटे प्रश्न
तुमचे छंद कोणते?...कधी गाणं गाता का?आवडता खेळ जो तुम्ही खेळता? - मृणाल पाटोळे
शेवटचे दोन छोटे प्रश्न
तुमचे छंद कोणते?...कधी गाणं गाता का?आवडता खेळ जो तुम्ही खेळता? - मृणाल पाटोळे
निवेदिता खांडेकर
छंद वर सांगितले ना.
छंद वर सांगितले ना.
◾ सुचिकांत:
आवडणारे खेळ ?
आवडणारे खेळ ?
निवेदिता खांडेकर
खेळ नाही पण मी adventure भरपूर करते. trekking ला जाते हिमालयात
खेळ नाही पण मी adventure भरपूर करते. trekking ला जाते हिमालयात
मृणाल पाटोळे:
मस्त
मस्त
◾ सुचिकांत:
पत्रकार नसता झाला तर आम्ही तुम्हाला कोणत्या क्षेत्रात पाहिलं असत ? - श्रद्धा सांगळे
पत्रकार नसता झाला तर आम्ही तुम्हाला कोणत्या क्षेत्रात पाहिलं असत ? - श्रद्धा सांगळे
निवेदिता खांडेकर
केमिस्ट्री नी दगा दिला नसता (बारावीत केवळ ४५ गुण 😂😛😋) तर बहुदा architect झाली असती. ती आवड होती माझी
केमिस्ट्री नी दगा दिला नसता (बारावीत केवळ ४५ गुण 😂😛😋) तर बहुदा architect झाली असती. ती आवड होती माझी
◾ मृणाल पाटोळे:
उत्तम शिक्षिका व्हायला आवडले असते का?😀
उत्तम शिक्षिका व्हायला आवडले असते का?😀
निवेदिता खांडेकर
मुळीच नाही. मी शिक्षक नाही
मुळीच नाही. मी शिक्षक नाही
◾ मृणाल पाटोळे:
सगळ्या क्षेत्रात चांगल्या professionals ची जरूरत आहे. आपण एक आम वाचक म्हणून जर मिडियाला पाहिलं तर खूप negative चित्रं वाटत, पण आपण समाजाला छोटासा का होईना हातभार लावू शकतो असे काही क्षेत्र आहेत, त्यात पत्रकारिता एक आहे....कोणकोणते क्षेत्र??..काही नावे सांगू शकता का?
सगळ्या क्षेत्रात चांगल्या professionals ची जरूरत आहे. आपण एक आम वाचक म्हणून जर मिडियाला पाहिलं तर खूप negative चित्रं वाटत, पण आपण समाजाला छोटासा का होईना हातभार लावू शकतो असे काही क्षेत्र आहेत, त्यात पत्रकारिता एक आहे....कोणकोणते क्षेत्र??..काही नावे सांगू शकता का?
निवेदिता खांडेकर
शिक्षक डॉक्टर आणि पोलीस
शिक्षक डॉक्टर आणि पोलीस
◾ मृणाल पाटोळे:
थकल्या ताई😂
थकल्या ताई😂
निवेदिता खांडेकर
नाही नाही ... आम्ही अनेकांचा यापेक्षा जास्ती प्रश्न विचारून छळ करतो😜
नाही नाही ... आम्ही अनेकांचा यापेक्षा जास्ती प्रश्न विचारून छळ करतो😜
◾ श्रुती पानसे
ख-याखु-या रणरागिणी.. म्हणून पोलीस.
ख-याखु-या रणरागिणी.. म्हणून पोलीस.
निवेदिता खांडेकर
हम्म
हम्म
◾ धनंजय रेड्डी
शेतकऱ्याचे प्रश्न , त्याच्या समस्या यावर लिहायला आवडेल का ?
शेतकऱ्याचे प्रश्न , त्याच्या समस्या यावर लिहायला आवडेल का ?
निवेदिता खांडेकर
हो. नक्कीच. मी पर्यावरणाला धरून शेती विषयी अनेकदा लिहिलं आहे पण कृषी विषयाला धरून नाही
हो. नक्कीच. मी पर्यावरणाला धरून शेती विषयी अनेकदा लिहिलं आहे पण कृषी विषयाला धरून नाही
@ धनु भाऊ ... तुमच्या करता
https://www.wionews.com/…/water-disputes-plague-indian-stat…
https://www.wionews.com/…/water-disputes-plague-indian-stat…
Farmers being the largest stakeholders in any kind of river disputes, they have to be involved in the decision-making process
सगळ्यांना धन्यवाद!!
शुभ रात्री
सगळ्यांना धन्यवाद!!
शुभ रात्री

अजूनही अनेकांच्या मनात अनेक प्रश्न आहेत .. पण वेळेअभावी आपण घेऊ शकलो नाही... आपल्याकडे दैनंदिन चर्चा चालू असतात अशा वेळी, असे प्रश्न विचारू शकता ...

आता सर्वजण प्रश्न थांबवूया ... नंतर एखादी योग्य वेळ पाहून त्यांना समुहात विचारू शकता ..

कोणत्याही प्रश्नाला बगल न देता त्यांनी आपल्या सर्वच प्रश्नांची अगदी मनमोकळेपणाने उत्तरे दिली, त्याकरता त्यांचे || ज्ञानभाषा मराठी || समूहातर्फे मनःपूर्वक आभार..........
संकलन-कपाटे गुरुजी
॥ज्ञानभाषा मराठी॥
॥माझी शाळा📚माझी भाषा॥
॥माझी शाळा📚माझी भाषा॥
No comments:
Post a Comment